دستاوردهای 73 ساله گروه بهمن
گروه بهمن یکی از نام‌های آشنا در صنعت خودروی ایران است که بیش از هفت دهه در این عرصه فعالیت کرده و توانسته جایگاهی ویژه برای خود کسب کند. این شرکت که کار خود را از تولید تجهیزات حمل‌ونقل دریایی آغاز کرد، در ادامه مسیر با ورود به صنعت خودروسازی، تحولات بزرگی را رقم زد. امروز، گروه بهمن به‌عنوان یکی از خودروسازان پیشرو، در حوزه تولید خودروهای سبک، نیمه‌سنگین و سنگین فعالیت دارد و با ایجاد زنجیره‌ای کامل از تامین، تولید، فروش و خدمات پس از فروش، نقشی کلیدی در بازار خودروی کشور ایفا می‌کند.
خصوصی‌سازی این مجموعه در سال 1395، نقطه عطفی در مسیر رشد آن بود که زمینه‌ساز افزایش تولید، تنوع محصولات و توسعه زیرساخت‌ها شد. در ادامه این مقاله، نگاهی خواهیم داشت به مسیر پر فراز و نشیب گروه بهمن و تأثیر خصوصی‌سازی بر پیشرفت این خودروساز باسابقه.
گروه بهمن 73 سال پیش یعنی در تاریخ 16 بهمن ماه سال 1331 با به ثبت رساندن شرکت ایران خلیج کو فعالیت خود را آغاز کرد. 7 سال اول فعالیت این شرکت به تولید تجهیزات حمل‌ونقل دریایی اختصاص یافت و بعد از آن با تولید وانت سه چرخ مزدا به حوزه تولید محصولات حمل‌ونقل زمینی راه یافت تا مسیری جدید را آغاز کرده باشد. سپس وانت‌های دیگر 1000 و 1600 نیز توسط این شرکت تولید شد و باعث تغییر نام شرکت به کارخانه اتومبیل سازی مزدا و پس از آن برگزیدن نام ایران وانت شد.
قدم گذاشتن در مسیر ساخت وانت و توسعه و رشد مجموعه، باعث شد که شرکت ایران وانت در سال 1378 به شرکتی چند رشته‌ای در حوزه‌های مختلف تولید خودرو، سرمایه‌گذاری و بازرگانی تبدیل شود و با تولید خودروهای سواری مزدا، نام جدید گروه بهمن را برای خود انتخاب کند. گروه بهمن طی سال‌ها تلاش و پشتکار موفق شد خودروهایی از تیپ‌های مختلف را وارد بازار ایران کند و در فضای فیزیکی 4,800,000 متر مربع به ظرفیت تولید سالانه 70.000 دستگاه برسد. گروه بهمن در سال 1395 به بخش خصوصی واگذار شد و دستاوردهای نوینی را بعد از خصوصی سازی به دست آورد.
همانطور که می‌دانید، هر ساله شرکت‌های برتر ایران توسط سازمان مدیریت صنعتی رتبه‌بندی می‌شوند و 500 شرکت تاثیرگذار و بزرگ در اقتصاد کشور معرفی می‌شوند. هدف از این معرفی شناسایی جایگاه بنگاه‌های اقتصادی، گروه‌های صنعتی، گسترش رقابت بین بنگاه‌های اقتصادی و کمک به سیاست گذاران اقتصادی کشور است.
مطابق با رتبه‌بندی امسال، گروه بهمن با فروش 559,637.1 میلیارد ریال موفق به کسب رتبه 33 از بین 100 شرکت برتر ایران شد. فروش گروه بهمن در سال 1401 معادل با 341,378.1 میلیارد ریال بوده که با افزایش و رشد همراه بوده است. همچنین شرکت بهمن موتور نیز با 323,996.1 میلیارد ریال فروش در سال 1402 نسبت به سال قبل رشد داشته و موفق به کسب رتبه 65 از بین 100 شرکت برتر شد.
دستاوردهای گروه بهمن بعد از خصوصی سازی
گروه بهمن در راستای رسیدن به اهداف والای خود، از هیچ تلاشی دریغ نکرد و اکنون در روز تولد 73 سالگی این مجموعه و نگاه سریعی به گذشته آن، می‌توان شاهد دستاوردهای ارزشمند آن بود. خصوصی سازی مجموعه بهمن نیز یکی از گام‌های مهم این شرکت برای ایستادن روی پاهای خود بود که خوشبختانه با ثمره‌های زیادی همراه بود.
این شرکت بعد از خصوصی سازی، در جهت توسعه فعالیت‌های خودروسازی خود، حدود 4000 نفر به خانواده بهمن اضافه کرد که اکنون این خانواده بزرگ‌تر شده و آمار نیروی انسانی به 7,400 نفر رسیده است. گروه بهمن همواره در تلاش برای اشتغال‌زایی و جذب نیروی انسانی بوده و این امر را به عنوان سیاست راهبردی خود در نظر گرفته و در نهایت موفق به کسب رتبه 21 اشتغال‌زایی در بین 100 شرکت برتر ایران با وجود شرایط سخت تحریمی شد.
علی رغم تحریم‌های علیه صنعت خودرو در اردیبهشت ماه سال 1397، گروه بهمن به عنوان یک شرکت بخش خصوصی همچنان استوار باقی ماند و کم‌ترین کاهش تولید را نسبت به دیگر شرکت‌ها در چند سال اخیر داشته است. دیگر دستاورد خصوصی‌سازی گروه بهمن، افزایش مساحت کل فضای فیزیکی از 1.3 میلیون متر مربع به 4.8 میلیون متر مربع بوده است که در کنار سرمایه‌گذاری جدید، ظرفیت مناسب برای تولید بیش از 300,000 دستگاه خودرو فراهم شده است. به عنوان نمونه در بحث افزایش سطح فیزیکی بعد از خصوصی‌سازی، زیرمجموعه‌های گروه بهمن از جمله شرکت‌های بهمن موتور 600%، بهمن دیزل 2300% و صنایع ایران 70% افزایش یافته‌اند.
با وجود اینکه همزمان با خصوصی سازی گروه بهمن موج جدیدی از تحریم ها آغاز شد و باعث خروج شرکای تجاری بین‌المللی آن شده بود و به طبع آن، تنوع محصولات شرکت‌ها بسیار پایین آمده بود، گروه بهمن استراتژی افزایش و تنوع محصولات باکیفیت مطلوب و قیمت مناسب را پیش گرفت و در نهایت موفق شد سهم محصولات خود را افزایش دهد.به طوری که سهم شرکت گروه بهمن برای تولید خودروی سواری در ایران از 0.2 به 2% افزایش یافت.
دستاورد ارزشمند دیگر گروه بهمن که به دست آمدن آن حاصل تلاش و تجربه چندین ساله این شرکت و به‌روز آوری تجهیزات تمامی خطوط تولید است، بهبود کیفیت محصولات بود که نتیجه آن کسب پنج ستاره کیفی برای برخی از خودروهای گروه بهمن از سوی شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران بود که تعداد این ستاره‌ها قبل از خصوصی سازی 4 عدد بودند.
بعد از وارد شدن گروه بهمن به بخش خصوصی، توسعه محصولات و خدمات به عنوان یکی از استراتژی‌های مهم این شرکت قلمداد شد و علی‌رغم تحریم‌های شدید، گروه بهمن موفق شد ظرفیت‌های عملیاتی خود را از 30,000 (همگن) به 70,000 (همگن) دستگاه خودرو برساند که نسبت به زمان قبل از تحریم، تولید شرکت با افزایش 242 درصدی همراه بوده و پیش‌بینی می‌شود باتوجه به ارتقای تجهیزات و برنامه‌های افزایش تولید، میزان تولید در طی دو سال آینده به 120,000 دستگاه خودرو برسد.
تا قبل از خصوصی سازی سبد محصولات گروه بهمن محدود بوده و تنوع زیادی نداشت اما بعد از سال 1395 و شروع فعالیت خصوصی این مجموعه، تنوع محصولات افزایش یافت و اکنون در تولد 73 سالگی گروه بهمن شاهد حضور انواع پروژه‌های تجاری، باری و محصولات سواری در سبد محصولات این مجموعه توانمند هستیم.
عملکرد گروه بهمن پس از خصوصی سازی
شرکت بهمن موتور بعد از خصوصی‌سازی عملکردی مثبت و تاثیرگذار داشته است و با مدیریت صحیح، موفق به پشت سر گذاشتن بسیاری از چالش‌ها شد. مهم‌ترین عملکرده‌های این گروه خودروسازی بعد از خصوصی سازی عبارت‌اند از:
- مدیریت تحریم‌ها و افزایش تولید
- کارآفرینی و اشتغال‌زایی
- توسعه و سرمایه‌گذاری
- مدیریت دارایی‌ها و قیمت تمام شده
- عرضه محصولات به‌روز و جدید به بازار
- روند روبه رشد بهره‌وری و سودآوری
- دستیابی به جایگاه برتر در کیفیت محصولات و رضایت مشتریان از خدمات فروش و پس از فروش
سرانجام گروه بهمن با گذر از چالش‌ها و موانع بسیار توانسته است به جایگاه ارزشمندی در صنعت خودروسازی کشور دست پیدا کند و امروز در تولد 73 سالگی، از عملکرد خود خوشنود باشد. همچنین صداقت و جدیت گروه بهمن و تلاش روزافزون تک تک اعضای این مجموعه، باعث گسترش خانواده این شرکت شده است و هم‌اکنون خانواده بهمن شامل 10 عضو است:
- شرکت بهمن دیزل
- شرکت ایران دوچرخ
- شرکت صنایع ریخته‌گری ایران
- شرکت سیبا موتور
- شرکت صنایع ایران
- شرکت تیوان
- شرکت بهمن لیزینگ
- شرکت شاسی ساز ایران
- شرکت ستاره نیک آریا
- شرکت سرمایه گذاری بهمن
جمع‌بندی
گروه بهمن در طول 73 سال فعالیت خود، مسیری پر از فراز و نشیب را طی کرده و توانسته از یک شرکت فعال در حوزه حمل‌ونقل دریایی، به یکی از پیشروترین خودروسازان ایران تبدیل شود. خصوصی‌سازی این شرکت در سال 1395، نقطه عطفی در رشد و توسعه آن بود که موجب افزایش تولید، تنوع محصولات، اشتغال‌زایی و بهبود کیفیت خودروهای تولیدی کشور شد.
علی‌رغم چالش‌های اقتصادی و تحریم‌های سنگین، گروه بهمن توانسته است جایگاه خود را در میان برترین شرکت‌های ایرانی حفظ کند و با تمرکز بر نوآوری، سرمایه‌گذاری و ارتقای کیفیت، مسیر پیشرفت را ادامه دهد. اکنون این مجموعه با 10 زیرمجموعه تخصصی و تولید گسترده خودروهای سبک و سنگین، نقش مهمی در صنعت خودروی کشور ایفا می‌کند و آینده‌ای روشن‌تر را برای خود متصور است.
