صنعت خودروسازی روسیه، صنعتی که کمتر از حد انتظار ظاهر شد!
روسیه پهناورترین کشور جهان و یکی از ابرقدرتهای جهان است. از این غول شرقی که به لطف این پهناوری، بیشترین تنوع جغرافیایی را داخل مرزهای خود دارد، انتظار میرود نیاز به حمل و نقل زمینی بیشتری در مقایسه با سایر کشورها داشته باشد. این نیاز مهم تا حد زیادی به صنعت حمل و نقل و ویژهتر به صنعت خودروسازی کشور وابسته است. اما آیا روسیه صنعت خودروسازی در اختیار دارد که بتواند این نیاز را برطرف کند؟ برای رسیدن به جواب این سوال باید صنعت خودروسازی روسیه را بیشتر بشناسیم.
تاریخچهای از صنعت خودروسازی روسیه
روسیه در طول تاریخ همیشه سعی کرده با کشورهای مختلف از جمله کشورهای غربی رقابت کند. جبهه غربی که بعد از انقلاب صنعتی کاملا متمرکز در این حوزه تلاش کرده و دایما در حال پیشرفت است. بسیاری از ما صنعت خودروسازی را با کشورهای اروپایی و آمریکایی میشناسیم. بنابراین کار روسیه در برابر این چنین رقبایی، سخت بنظر میرسد اما باید اذعان کرد که روسیه در گذشته پا به پای کشورهای اروپایی و آمریکایی پیشرفت میکرد. در سال 1886 اولین خودرو توسط بنز در آلمان ساخته شد.
این اولین قدم برای مسیر طول و دراز صنعت خودرویی جهان بود. حدود 10 سال بعد یعنی در سال 1896 اولین خودرو در روسیه که به مراتب از اولین نمونه ساخت بنز پیشرفتهتر بود، در کارخانه Yakovlev & Freze ساخته شد. از این نقطه، صنعت خودروسازی روسیه رسما از دوران امپراتوری این کشور شروع به کار میکند.
با نگاهی به جامعه کاری و اشتغالی روسیه، میتوان فهمید که این کشور از جمله کشورهای فعال در عرصه خودروسازی محسوب میشود. به گونهای که در حال حاضر بیش از 600 هزار نفر از ساکنان این کشور در شرکتهای خودروسازی مشغول به کار هستند. این رقم قابل توجهی است چراکه یک درصد از کل فرصتهای شغلی در خاک روسیه را تشکیل میدهد. البته این رقم بعد از درگیریهای اخیر روسیه با اوکراین کاهش پیدا کرده زیرا برخی شرکتهای خودروساز اروپایی با اعمال تحریمها علیه روسیه، فعالیتشان را در این کشور متوقف کردهاند.
خودروسازان معروف روسیه
آوتوواز AutoVAZ یا همان لادا
آوتوواز که بیشتر آن را با نام لادا میشناسیم، در سال 1966 توسط شوروی و بهعنوان یک خودروساز دولتی تاسیس شد. البته در نهایت این شرکت به بخش خصوصی واگذار شد. آوتوواز در سال1970 میلادی اولین محصول خود را که در حقیقت نمونهای از فیات 124 بود، تولید کرد. آوتوواز بزرگترین تولیدکننده روسی در صنعت خودرو به شمار میرود و بیشتر تولیدات آوتوواز به خودروهای لادا معروف هستند.
البته خودروهای لادا به زیبایی خودروهای اروپایی نیستند اما خودروهای بادوامی به حساب میآیند. محصولات لادا بیشتر با هدف تامین خودرو برای قشر متوسط تولید میشوند و عموما کیفیت این محصولات بالاست. برخی این کیفیت را مدیون همکاری لادا با رنو فرانسه که این شرکت هم به تولید محصولات نه چندان زیبا اما بادوام معروف است، میدانند. بیش از 67 درصد سهام خودروسازی آوتوواز بین سالهای 2016 تا 2022 در اختیار شرکت خودروسازی رنو قرار داشت که بعد از جنگ با اوکراین مجدد به مالکیت روسها درآمد.
آوتوواز در سال ۲۰۲۱ تعداد ۵۶۳.۳۳۷ دستگاه خودرو تولید کرده است. این رقم بعد جنگ با اوکراین کاهش پیدا کرد اما آوتوواز قصد دارد در سال 2025 مجددا به آمار تولید بیش از 500 هزار دستگاه خودرو در سال برسد.
حدود یک سال پیش، بعد از آزاد شدن واردات خودرو، شرکت نیکا موتور 4 مدل از محصولات لادا را در ایران معرفی کرد اما همچنان خبری از عرضه خودروهای روسی در کشور نیست. نیکا موتور در آذر ماه سال 1402 از لادا گرانتا، لادا وستا، لادا وستا WS کراس و لادا نیوا تراول رونمایی کرده بود.
کاماز KAMAZ
صنعت خودرویی روسیه با برند نام آشنایی به نام کاماز در بین ما ایرانیها شناخته میشود. این شرکت که در زمینه تولید خودروهای سنگین و تجاری فعالیت میکند، به استحکام شاسی و بدنه و البته دارا بودن موتور بادوام معروف است؛ به طوری که محصولات کاماز کاربریهای نظامی نیز دارند. این شرکت در سال 1969 تاسیس و اولین خودروی آن در سال 1976 از خط تولید بیرون آمد.
کاماز از سابقه نسبتا درخشانی در تولید خودروهای سنگین و بهویژه کامیونها برخوردار است. همچنین کاماز سابقه همکاری با دایلمر تراک، بخش خودروهای سنگین بنز را نیز دارد. البته این همکاری نیز بعد از درگیری با اوکراین به حالت تعلیق و توقف درآمد. هماکنون کاماز، عنوان بزرگترین تولید کننده خودروهای سنگین در روسیه را یدک میکشد.
یوآز UAZ
یوآز از دیگر خودروسازان نسبتا بنام روسیه به حساب میآید. این شرکت که در سال 1941 تاسیس شده، در زمینه تولید خودروهای آفرودی و کار و تجاری سنگین فعالیت میکند. برخی از محصولات یواز هماکنون در ایران حضور دارند. یواز پاتریوت یک SUV با قابلیت آفرودی است که پیش از این وارد کشور شده است. این خودرو علیرغم ظاهر نه چندان زیبا، از قابلیت فنی مناسبی برخوردار است بطوری که ارتش روسیه نیز از این محصول و نمونه پیکاپ آن استفاده میکند.
جمع بندی
علیرغم اینکه تاریخچه خودروسازی روسیه به دوران امپراتوری این کشور باز میگردد، اما توسعهای که همتراز با توسعه صنعت خودروسازی اروپا باشد را در روسیه شاهد نیستیم. البته خودروسازان روسی همانند صنعت خودروسازی ایران، علاوه بر دخالتهای دولتی، دچار تحریمهای یک طرفه کشورهای غربی نیز شدهاند. همین موضوعات باعث عقب ماندگی صنعت خودرویی چنین کشورهایی شده است.
حال به نظر شما صنعت خودروسازی روسیه در وضعیت بهتری قرار دارد یا صنعت خودروسازی ایران؟ لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.