به گزارش پایگاه خبری سبقت آزاد، زمانی غول صنعت خودروسازی بود و در ژاپن جایگاهی افسانهای داشت. سپس یکی از معروفترین مظنونان جنایی این کشور شد. حالا هم به یک فراری بینالمللی تبدیل شده است.
کارلوس گون، مدیر مولتیمیلیاردر سابق نیسان، ماهها بود که داشت خود را برای محاکمه به اتهام سوء رفتار مالی آماده میکرد. یا حداقل چنین تصوری در ذهن مقامات ژاپنی ایجاد شده بود.
در ماه آوریل ۲۰۱۹ برایش وثیقه ۱۰ میلیون دلاری تعیین کرده بودند. ۲۴ ساعته از طریق دوربینی که بیرون منزلش نصب شده بود تحت نظر قرار داشت. دسترسی او به فناوری را به شدت محدود کرده بودند و حق سفر به خارج را نیز نداشت.
شب سال نو میلادی سر از لبنان درآورد و با این کارش نه تنها باعث بیآبرویی ژاپن شد، بلکه تیم حقوقی خود را نیز مات و مبهوت کرد. او با انتشار اطلاعیه مدعی شد که "از بیعدالتی و آزار سیاسی فرار کردهام."
جونیچیرو هیروناکا، وکیل آقای گون، بعد از اینکه فهمید فرار کرده است به جمعی از خبرنگاران گفت "اصلا انتظارش را نداشتیم. زبانم بند آمده است. دوست دارم از او بپرسم چطور توانست چنین کاری با ما بکند؟"
سوال مهم دیگر این است که اصلا چطور توانست چنین کاری بکند؟
ساز فرار؟
یک شبکه تلویزیونی لبنان، آقای گون از محل اقامتش با کمک یک گروه شبهنظامی که خود را میان نوازندگان یک گروه ارکستر جا زده بودند گریخته است.
به گفته این شبکه، آقای گون پس از اتمام برنامه ارکستر در جعبه بزرگ یک ساز مخفی میشود و این جعبه را با عجله به یکی از فرودگاههای محلی میبرند. بنا بر گزارشها قد آقای گون تنها ۱۶۷ سانتیمتر است، اما بعید است که به راحتی داخل جعبه جا شده باشد.
او ابتدا با هواپیما به ترکیه رفته است و سپس خود را با یک جت خصوصی به لبنان رسانده است. با اینکه این شبکه هیچ سندی برای اثبات این ادعا ارائه نکرده است، اما این خبر به سرعت در شبکههای اجتماعی پخش شد.
اما استفاده از لباس مبدل به سبک فیلمهای جاسوسی منافاتی با شخصیت آقای گون ندارد. او در ماه مارس سعی کرده بود که برای فرار از دست خبرنگاران با لباس یک کارگر ساختمانی زندان را ترک کند. البته هویتش خیلی سریع برملا شد، رسانهها او را مسخره کردند و وکیلش بابت این "کار ناشیانه" عذرخواهی کرد.
نقش کارول گون
به گفته وال استریت ژورنال، فرار مدیر سابق نیسان از توکیو نیاز به برنامه دقیقی داشت که چندین هفته روی آن کار شده بود.
این روزنامه از قول منابع ناشناس گزارش میدهد که وسواس زیادی خرج انتخاب تیمی شده بود که قرار بود مجری این طرح باشد. گزارش میشود که این تیم همکارانی هم در ژاپن داشته که آقای گون را از منزلش خارج کردهاند و با یک جت خصوصی به استانبول فرستادهاند. او سپس استانبول را به مقصد بیروت ترک میکند و در ساعات ابتدایی ۳۰ دسامبر وارد لبنان میشود.
وبسایت فلایترادار۲۴ که مسیر پروازی هواپیماها را رصد میکند، نشان میدهد که یک جت خصوصی ساخت شرکت بمباردیه ساعت ۴ صبح به وقت محلی وارد فرودگاه رفیق حریری بیروت شده است. به گفته وال استریت ژورنال، آقای گون سپس با همسرش کارول دیدار میکند که متولد بیروت است و نقش مهمی در برنامهریزی این فرار ایفا کرده است.
از نقش تعیینکننده خانم گون در برنامهریزی فرار شوهرش از ژاپن گزارشهای متعددی وجود دارد. وکیل آقای گون میگوید که آنها در ۲۴ دسامبر بیش از یک ساعت تلفنی صحبت کرده بودند. یکی از شرایط سختگیرانه آزادی آقای گون به شرط وثیقه این بود که هیچ ملاقات یا ارتباطی با همسرش نداشته باشد.
خانم گون در پی ورود همسرش به لبنان در مصاحبه با وال استریت ژورنال گفت که پیوستن مجدد به او "بهترین هدیه عمرم" بوده است. او درباره صحبتهایی که از نقشش در این فرار میشود اظهار نظر نکرده است.
او چند روز پیش به بیبیسی گفته بود: "میخواهم همسرم برگردد. میخواهم اینجا پیش من باشد. میدانم که بیگناه است."
کارلوس گون بزرگشده لبنان است، در آنجا ملک و املاک دارد و شخصیت محبوبی است. حتی چهره او روی یکی از تمبرهای این کشور دیده میشود.
او هرگز هیچ یک از اتهامات وارده را نپذیرفته است.
سه تا گذرنامه
هنوز مشخص نیست که آقای گون با چه مدارکی وارد لبنان شده است. او سه گذرنامه دارد – برزیلی، فرانسوی و لبنانی – اما تیم حقوقی او میگویند که این گذرنامهها در زمان خروج او از ژاپن در اختیار آنها بوده است.
بعضا به فعالان اقتصادی اجازه داده میشود که دو نسخه از گذرنامههایشان داشته باشند و معلوم نیست این رویه شامل حال آقای گون هم میشده یا نه. از طرف دیگر گزارش میشود که شاید لبنان برای او گذرنامه دیپلماتیک صادر کرده باشد، هرچند که این گزارش تایید نشده است.
با اینکه روزنامه فرانسوی لوموند گفته است که او برای خروج از ژاپن از شناسنامه استفاده کرده است، دیگران گزارش دادهاند که شاید از یک گذرنامه فرانسوی یا حتی هویت ساختگی و مدارک جعلی استفاده کرده باشد. وزارت خارجه لبنان هیچ حرفی از مدارک آقای گون نزده است، ولی تاکید دارد که ورود او به کشور کاملا قانونی بوده است.
آبروریزی ناشی از فرار آقای گون به واکنش سریع ژاپن منجر شد. یکی از سیاستمداران ژاپنی گفته است که "شاید کشور دیگری به او کمک کرده باشد." حتی یکی از فرمانداران سابق توکیو رودربایستی را کنار گذاشت و لبنان را مستقیما به نقش داشتن در این فرار متهم کرد.
روزنامه نیوریورک تایمز از سلیم جریصاتی، وزیر دولت لبنان، نقل قول کرده است که "دولت هیچ نقشی در تصمیم آقای گون برای سفر به لبنان نداشته است. ما هیچ اطلاعی از شرایط ورودش نداریم." فرانسه و ترکیه هم ابراز بیاطلاعی کردهاند.
بین لبنان و ژاپن قرارداد استرداد منعقد نشده است و به این ترتیب آینده محاکمه آقای گون در هالهای از ابهام قرار دارد.
ژاپن سالانه میلیونها دلار کمک مالی به لبنان میکند و احتمالا خواستار بازگشت او خواهد شد. اما شکی نیست که ابتدا باید به این پرسش پاسخ دهد که اصلا چنین مظنون شناختهشدهای چطور توانست از کشور بگریزد.