سیستم‌های رانندگی بدون دخالت دست در سال 2024 / مقایسه خودروهای خودران

معرفی و آشنایی با سیستم‌های مختلف رانندگی بدون دخالت دست در سال 2024

تا پیش از مطالعه کامل این مطلب، توصیه می‌کنیم دستان خود را از روی فرمان خودرو برندارید. بسیاری از ما رانندگی را دوست داریم، اما نه هنگام حرکت در ترافیک‌های سنگین یا مسیرهای طولانی و پرتردد در بزرگراه‌ها. در چنین شرایطی، سیستم‌های خودران و رانندگی بدون دخالت دست، طراحی شده‌اند تا بخشی از فرآیند رانندگی را بر عهده بگیرند و تجربه‌ای آسان‌تر و کم‌تنش‌تر فراهم کنند. در این مقاله تلاش کرده‌ایم ضمن معرفی این فناوری‌ها، به بررسی توانایی‌ها، محدودیت‌ها و جزئیات فنی سیستم‌های رانندگی بدون دخالت دست در خودروهای مختلف بپردازیم.

با بررسی اطلاعات فنی و داده‌های بازاریابی منتشرشده از سوی شرکت‌های خودروسازی معتبر، فهرستی از سیستم‌های رانندگی بدون دخالت دست را گردآوری کرده‌ایم که در حال حاضر روی خودروهای نوین در بازار قابل انتخاب هستند. هدف این مطلب، ارائه تصویری دقیق از قابلیت‌ها و الزامات استفاده از این فناوری‌هاست.

نحوه عملکرد سیستم‌های رانندگی بدون دخالت دست

اصول عملکرد این سیستم‌ها در اغلب خودروها مشابه است. راننده تنها در مسیرهایی از پیش نقشه‌برداری‌شده و تحت شرایط خاص (نظیر حرکت در بزرگراه‌ها یا هنگام ترافیک سنگین) مجاز است کنترل خودرو را به سیستم بسپارد و دستان خود را از روی فرمان بردارد. با این حال، راننده باید همواره در حالت آماده‌باش باقی بماند تا در صورت نیاز، کنترل کامل خودرو را مجدداً در اختیار بگیرد.

در ادامه، سیستم‌های رانندگی خودکار سطح ۲ و ۳ که توسط خودروسازان مختلف ارائه شده‌اند معرفی شده‌اند. این معرفی شامل فناوری‌های به‌کاررفته در هر سیستم، هزینه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، و شرایط استفاده از آن‌هاست.

سیستم‌هایی که در راه‌اند

علاوه بر هفت سیستم فعال و قابل استفاده که در این مطلب معرفی می‌شوند، برخی شرکت‌های خودروسازی آمریکایی نیز در حال توسعه فناوری‌های مشابه هستند. از جمله می‌توان به سیستم Highway Pilot شرکت Lucid و سیستم Enhanced Highway Assist شرکت Rivian اشاره کرد. همچنین آخرین نسخه سیستم رانندگی خودکار کامل شرکت تسلا با نام Full Self-Driving نیز بررسی شده است. این سیستم که همچنان در حال توسعه و به‌روزرسانی است، هدف دارد به یک راهکار کاملاً مستقل و بدون نیاز به دخالت دست تبدیل شود. به‌روزرسانی‌های این مقاله بر اساس انتشار اطلاعات جدید ادامه خواهد داشت.

تعاریف و مفاهیم کلیدی

پیش از معرفی سیستم‌ها، آشنایی با برخی اصطلاحات فنی به درک بهتر این فناوری‌ها کمک می‌کند:

• سطح SAE:
  معیاری بین ۰ تا ۵ برای سنجش میزان خودران بودن یک وسیله نقلیه که توسط انجمن مهندسان خودرو (SAE) تدوین شده است.
  • سطح ۲: خودرو قادر است به‌صورت هم‌زمان کنترل فرمان و شتاب یا ترمز را بر عهده بگیرد، اما راننده باید به‌صورت پیوسته به محیط رانندگی توجه داشته باشد.
  • سطح ۳: نخستین سطحی است که در آن خودرو می‌تواند در شرایط خاص به‌طور مستقل رانندگی کند و راننده مجاز است نگاه خود را از مسیر بردارد، مگر در مواردی که سیستم از او بخواهد کنترل را مجدداً در اختیار بگیرد.
• نمای آگاهی (Awareness Visualization):
  تصویری گرافیکی که روی نمایشگر دیجیتال خودرو نمایش داده می‌شود و دیدی کلی از آنچه سیستم خودران در اطراف خودرو “مشاهده” می‌کند، در اختیار راننده قرار می‌دهد. این قابلیت در گذشته در برخی خودروها با نمایش گرافیکی شبح‌مانند نیز به‌کار رفته است.
• تغییر خط خودکار (Automatic Lane Change):
  قابلیتی که به خودرو اجازه می‌دهد با تشخیص شرایط ایمن، از خودروی کندتری که در مسیر پیش‌رو قرار دارد سبقت بگیرد (معمولاً از سمت چپ) و سپس به مسیر اصلی بازگردد.
• تغییر خط با تأیید راننده (Lane Change on Demand):
  عملکردی مشابه مورد قبل، با این تفاوت که خودرو تنها در صورت تأیید یا دستور مستقیم راننده اقدام به تغییر مسیر می‌کند.

معرفی سیستم‌های رانندگی بدون دخالت دست در خودروسازان مختلف

بی‌ام‌و: Highway Assistant

• سطح SAE: سطح ۲
• خودروهای استانداردشده: BMW XM و Alpina XB7
• خودروهای مجهز: سری ۵، سری ۷، i5، i7، iX، X5، X6، X7
• حداکثر سرعت: ۱۳۶ کیلومتر در ساعت
• سنسورهای مورد استفاده: دوربین جلو، رادارهای برد بلند و کوتاه
• نظارت بر هوشیاری راننده: دوربین در پانل راننده
• محل عملکرد: ۲۰۸,۰۰۰ کیلومتر از بزرگراه‌های ایالات متحده، بزرگراه‌های کانادا. در آلاسکا، هاوایی، پورتوریکو و گوام در دسترس نیست.
• ویژگی‌های قابل توجه: نمای آگاهی، تغییر خط برحسب تقاضا. تغییر لاین فعال با فعال‌سازی چشمی به راننده اجازه می‌دهد با نگاه کردن به جهت خط، تغییر خط پیشنهادی را تایید کند. همچنین می‌تواند تغییر خط را با فعال کردن چراغ راهنما آغاز کند.
• قیمت سخت‌افزار: به‌صورت استاندارد در پکیج حرفه‌ای کمک‌رانندگی (Driving Assistance Professional Package) در خودروهای ذکرشده گنجانده شده است.
• قیمت خدمات: هشت سال خدمات رایگان، سپس با هزینه سالانه قابل تمدید است.
• تکمیلی: بی‌ام‌و سیستم رانندگی سطح ۳ با نام Personal Pilot L3 را نیز توسعه داده که فقط در آلمان موجود است. به‌دلیل محدودیت‌های قانونی، این شرکت فعلا برنامه‌ای برای عرضه آن در ایالات متحده ندارد.

فورد، لینکلن: BlueCruise

• سطح SAE: سطح ۲
• خودروهای مجهز: وانت F-150، F-150 Lightning، کراس‌اوور Mustang Mach-E، فورد Expedition، Explorer، لینکلن Aviator، Corsair، Nautilus، Navigator
• حداکثر سرعت: ۱۲۸ کیلومتر در ساعت
• سنسورها: دوربین، رادار
• نظارت بر راننده: دوربین مادون قرمز روی ستون فرمان یا بالای نمایشگر خودرو و در سمت چپ فرمان
• محل عملکرد: ۲۰۸,۰۰۰ کیلومتر از بزرگراه‌های آمریکا و کانادا (طبق نقشه خودرو)
• ویژگی‌ها: تغییر خط بر اساس درخواست راننده. سیستم Lane Change Assist (نسخه ۱.۲ و بالاتر) می‌تواند تغییر خط را پیشنهاد دهد. وقتی راننده چراغ راهنما را بزند و مسیر امن باشد، خودرو تغییر خط را به‌صورت خودکار انجام می‌دهد.
• قیمت سخت‌افزار: بدون هزینه اضافی، اما فقط در برخی تیپ‌ها وجود دارد.
• قیمت خدمات: برای مدل‌های ۲۰۲۵، یک سال رایگان یا ۴۹۵ دلار در زمان سفارش خودرو. همچنین امکان خرید مادام‌العمر با قیمت ۲۴۹۵ دلار وجود دارد. اگر هیچ‌کدام از این گزینه‌ها خریداری نشود، دوره آزمایشی ۹۰ روزه در نظر گرفته می‌شود و پس از آن، هزینه سالانه ۴۹۵ دلار یا ۴۹.۹۹ دلار ماهانه خواهد بود. برای لینکلن، چهار سال به‌صورت استاندارد در بیشتر تیپ‌ها لحاظ شده است.
• تکمیلی: فورد از طریق زیرمجموعه‌ی هوش مصنوعی Latitude روی سیستم خودران سطح ۳ کار می‌کند.

جنرال موتورز: SuperCruise

• سطح SAE: سطح ۲
• خودروهای مجهز: بیوک Enclave، کادیلاک CT4، CT5، Escalade، Lyriq، XT6، شورولت Blazer EV، Equinox EV، Silverado، Silverado EV، Suburban، Tahoe، Traverse، جی‌ام‌سی Acadia، Sierra، Sierra EV، Yukon، Yukon XL، و Hummer EV Pickup و در آینده روی کادیلاک Escalade IQ و Optiq نیز ارائه می‌شود. قبلا هم در CT6 و شورولت Bolt EUV استفاده شده بود.
• حداکثر سرعت: ۱۳۶ کیلومتر در ساعت
• سنسورها: دوربین‌ها، LEDهای مادون قرمز، رادار، داده‌های LiDAR از پیش نقشه‌برداری‌شده
• نظارت راننده: دوربین و LED مادون قرمز روی ستون فرمان
• محل عملکرد: بیش از ۶۴۰,۰۰۰ کیلومتر بزرگراه در آمریکا و کانادا
• ویژگی‌ها: تغییر خط خودکار، تغییر خط بر اساس تقاضا، پشتیبانی از یدک‌کشی. تنها سیستم فعال در بزرگراه‌های بدون تقسیم میانی
• قیمت سخت‌افزار: کادیلاک: ۲۵۰۰ دلار، بیوک: ۳۲۵۵ تا ۳۷۳۰ دلار، شورولت و جی‌ام‌سی: ۲۲۰۰ دلار
• قیمت خدمات: سه سال رایگان، سپس ۲۵ دلار در ماه یا ۲۵۰ دلار در سال
• تکمیلی: نسخه بعدی این سیستم با نام Ultra Cruise و بیش از ۲۰ سنسور از جمله LiDAR، در کادیلاک Celestiq ارائه خواهد شد. با این حال، پیشرفت‌های آینده همچنان تحت برند Super Cruise باقی خواهند ماند.

جیپ و رم (استلانتیس): Hands-Free Active Driving Assist

• سطح SAE: سطح ۲
• خودروهای مجهز: جیپ Grand Cherokee L، دوج Ram 1500
• حداکثر سرعت: ۱۴۴ کیلومتر در ساعت
• سنسورها: دوربین، رادار
• نظارت راننده: دوربین روی ستون فرمان، حسگرهای غربیلک فرمان
• محل عملکرد: ۲۰۰,۰۰۰ کیلومتر از بزرگراه‌ها و جاده‌های ایالات متحده و کانادا
• ویژگی‌های قابل توجه: تغییر خط بر اساس تقاضا، استفاده از نقشه‌های از پیش‌نقشه‌برداری‌شده
• قیمت سخت‌افزار: در برخی تیپ‌های Ram 1500 گنجانده شده است. در Jeep Grand Cherokee L با پرداخت مبلغ ۲۹۹۵ دلار در نسخه‌های Overland 4×4 و Summit 4×4 قابل سفارش است.
• قیمت خدمات: سه سال رایگان، پس از آن نیاز به خرید اشتراک خدمات وجود دارد.

مرسدس‌بنز: Drive Pilot

• سطح SAE: سطح ۳
• خودروهای مجهز: سدان‌های EQS و کلاس S، در حال حاضر فقط در ایالت‌های کالیفرنیا و نوادا
• حداکثر سرعت: ۶۴ کیلومتر در ساعت
• سنسورها: دوربین، رادار، لیدار، سنسورهای اولتراسونیک، حسگر رطوبت جاده
• نظارت راننده: دوربین در بالای نمایشگر راننده
• محل عملکرد: بزرگراه‌های اصلی در کالیفرنیا و بخش‌هایی از نوادا
• ویژگی‌های قابل توجه: نمای آگاهی، تغییر خط خودکار و بر اساس تقاضا
• قیمت خدمات: ۲۵۰۰ دلار در سال
• تکمیلی: مرسدس قصد دارد با افزودن سنسورهای بیشتر، قابلیت این سیستم را تا سرعت ۱۲۸ کیلومتر در ساعت افزایش دهد.

نیسان و اینفینیتی: ProPilot Assist 2.X

• سطح SAE: سطح ۲
• خودروهای مجهز: نیسان Ariya، Armada، Rogue، اینفینیتی QX80
• حداکثر سرعت: ۱۳۶ کیلومتر در ساعت
• سنسورها: دوربین، رادار
• نظارت راننده: دوربین روی ستون فرمان و حسگر خازنی روی فرمان
• محل عملکرد: ۳۲۰,۰۰۰ کیلومتر از بزرگراه‌های ایالات متحده و کانادا
• ویژگی‌های قابل توجه: تغییر خط بر حسب تقاضا، نیاز به تماس دست با فرمان. سیستم Route Assist به راننده اطلاع می‌دهد چه زمانی باید اقدام کند یا در صورت فعال بودن ناوبری، چه زمانی از مسیر خارج شود.
• قیمت سخت‌افزار: در برخی تیپ‌ها به‌صورت پیش‌فرض یا به‌عنوان بخشی از پکیج آپشن در دسترس است.
• قیمت خدمات: سه سال رایگان؛ پس از آن، دریافت به‌روزرسانی نقشه‌های HD نیازمند اشتراک است.

تسلا

اینجا همان‌جایی است که اگر شرکت تسلا واقعا سیستم رانندگی بدون دست خود را ارائه می‌داد، ما هم آن را به شما معرفی می‌کردیم. اما تا این لحظه، هیچ‌کدام از دو سیستم AutoPilot و Full Self-Driving (FSD) این شرکت، به‌طور واقعی بدون نیاز به تماس دست با فرمان عمل نمی‌کنند. حتی حالت رانندگی موسوم به “Elon Mode” نیز به‌صورت رسمی و قانونی در دسترس عموم قرار نگرفته است.

البته، نسخه ۱۲.۵.۴.۱ از سیستم FSD که در اکتبر ۲۰۲۴ عرضه شد، ادعا می‌کند برای نظارت بر توجه راننده عمدتا به دوربین داخل کابین تکیه دارد. اما در بسیاری از شرایط، این سیستم همچنان برای بررسی توجه راننده، به گشتاور وارد شده روی غربیلک فرمان متکی است. به همین دلیل، ما هنوز آن را در دسته سیستم‌های رانندگی بدون دست واقعی قرار نمی‌دهیم.

تویوتا و لکسوس: TeamMate

• سطح SAE: سطح ۲
• خودروهای مجهز: به‌صورت استاندارد روی لکسوس LS500h و پیش‌تر در تویوتا Mirai
• حداکثر سرعت: ۱۳۶ کیلومتر در ساعت
• سنسورها: دوربین، رادار، لیدار
• نظارت راننده: دوربین روی ستون فرمان، حسگر گشتاور غربیلک فرمان
• محل عملکرد: ۲۳۲,۰۰۰ کیلومتر از جاده‌ها و بزرگراه‌های ایالات متحده
• ویژگی‌های قابل توجه: نمای آگاهی، تغییر خط بر اساس تقاضا. راننده باید دست خود را روی فرمان نگه دارد و با چرخاندن سر، وجود خودرو در نقطه کور (BSM) را بررسی کند.
• قیمت سخت‌افزار: بدون هزینه اضافی
• قیمت خدمات: ۱۰ سال رایگان