مکانیزم کلاس بندی خودروها

مقدمه:
به گزارش پایگاه خبری سبقت آزاد، خودروها بر اساس ابعاد بدنه و شکل ظاهری دارای کلاس بندیهای متعددی هستند. کلیه خودروهای تولیدی از برندهای مختلف خودروسازی دنیا، معمولا در یکی از این کلاس بندی خودرویی قرار می‌گیرند، مگر اینکه خودروی تولیدی، خودرویی خاص یا ویژه باشد که آن را در کلاس جدیدی که قبلا موجود نبوده، قرار می‌دهند و برای آن خودروی خاص، کلاس جدیدی تعریف می‌کنند. خودروهایی که در حال حاضر توسط خودروسازان جهان طراحی و ساخته شده و در بازارهای جهانی به فروش می‌رسند، مطمئنا باید در یکی از کلاس‌های استاندارد خودرو قرار گیرند. در این مطلب به معرفی رده بندی کلاس‌های خودرو پرداخته شده است.

کلاس سدان (Sedan):
این خودروها که همان خودروهای خانوادگی چهار در یا صندوق دار هستند، معمول ترین کلاس خودرو در جهان هستند و درصد زیادی از تولیدات کمپانی‌های خودروسازی جهان را شامل می‌شوند. این کلاس از خودروها چهار در هستند و معمولا دارای صندوق عقب جهت قرار دادن بار و ملزومات هستند. کلاس خودروهای سدان، خود به چند زیرمجموعه تقسیم می‌شود، مانند خودروهای سدان کوچک شهری (کلاسA و B)، سدان متوسط (کلاسC)، سدان بزرگ (کلاسD) و سدان لوکس بزرگ (کلاس‌هایE و F). از اینگونه خودروها می‌توان آئودیA4، کیا ریو، مزدا3، رنو لتیتیود، هیوندای جنسیس و . . . را نام برد.

کلاس هاچ بک (Hatchback):
این نوع خودروها معمولا در ابعاد خودروهای سدان و به صورت چهار در ولی بدون صندوق عقب تولید می‌شوند. به همین جهت، حجم بار این نوع خودروها از خودروهای کلاس سدان کمتر است و بیشتر برای خانواده های کم جمعیت مناسب هستند. کلاس بندی این نوع خودروها شامل کلاس‌های هاچ بک کوچک شهری (A و B)، هاچ بک متوسط (C)، هاچ بک بزرگ (D) است. از نمونه های این کلاس می‌توان به مزدا 3 هاچ بک، مزدا2، مینی کوپر و کیا ریو هاچ بک اشاره کرد.

کلاس کوپه (Coupe):
کلاس خودروهای کوپه شامل خودروهایی است که دارای دو در هستند و معمولا خودروهایی با ظاهر اسپرت هستند. سقف آنها همانند خودروهای سدان از نوع سخت و فلزی است و امکان جمع نمودن سقف نیز وجود ندارد. اینگونه خودروها معمولاً فاقد ردیف عقب بوده و در صورت داشتن ردیف عقب، فضای جلوی صندلیهای عقب کمتر از خودروهای سدان است. همچنین در این خودروها علیرغم وجود صندوق عقب، فضای بار کمتری نسبت به خودروهای سدان تعبیه شده است. شیشه عقب در این خودروها معمولا قابلیت باز شدن ندارد و این کلاس از زیر مجموعه های خودروهای اسپرت محسوب می‌گردد. از نمونه خودروهای این کلاس می‌توان به هیوندای جنسیس کوپه، بی‌ام‌و M3 کوپه، کیا سراتو کوپه و . . . اشاره کرد.

کلاس اسپرت (Sport):
خودروهای اسپرت معمولا از خودروهای سدان ارتفاع سقف کمتری دارند و فاصله کف آن‌ها با زمین کمتر است. اینگونه خودروها مجهز به موتور قوی تری هستند و برای سرعت‌های بالا طراحی شده‌اند. این خودروها اکثرا دو در بوده و دارای دو یا چهار صندلی هستند. خودروهای سوپراسپرت و رودستر از زیرمجموعه های کلاس اسپرت محسوب می‌شوند. مانند بی‌ام‌و Z4 و M3 و مرسدس بنز SLK و SL و همچنین پورشه کیمن.

کلاس تورینگ یا استیشن (Estate or Touring):
این کلاس از خودروها همان خودروی سدان هستند که حجم صندوق عقب آن‌ها با داخل اتاق ادغام شده است و طول قسمت صندوق به اتاق خودرو اضافه گردیده است. در برخی از خودروهای تورینگ در قسمت اضافه اتاق، ردیف صندلی دیگری تعبیه می‌گردد. این کلاس در بین خودروسازان مختلف با نام‌های متفاوت شناخته می‌شود، مثلا در کمپانی آئودی با نام آوانت (Avant)، در کمپانی میتسوبیشی و مرسدس بنز با عنوان واگن (Wagon)، در کمپانی بی‌ام‌و با نام تورینگ (Touring)، در کمپانی اپل با عنوان تورر (Tourer) و در کمپانی فورد و پژو با عنوان استیت (Estate) نامیده می‌شود. کلیه خودروهای استیشن از برندهای مختلف در این کلاس از خودرو می‌گنجند، مانند آئودی A4 آوانت، بی‌ام‌و سری 3 تورینگ، پژو 407 استیت و . . .

کلاس کانورتیبل یا کابریولت (Convertible or Cabriolet):
این کلاس خودرو که به خودروهای سقف کروکی معروف هستند زیر مجموعه‌ای از خودروهای اسپرت هستند که دارای دو در هستند و مجهز به دو یا چهار صندلی هستند. از ویژگی ‌ای این کلاس موتورهای نسبتا قوی و مشخصات اسپرت است و صدای اگزوز این نوع خودروها معمولا جالب توجه علاقه‌مندان خودرو بوده است. سقف این خودروها معمولا از نوع فلزی، پارچه ای، برزنتی یا چرمی‌ است که قابلیت باز شدن و جمع شدن در قسمت عقب خودرو را دارند. اکثر سقف‌های فلزی این کلاس از خودرو در زمان جمع شدن سقف، درون صندوق عقب جای می‌گیرند. از نمونه های این کلاس می‌توان به بی‌ام‌و M6 کانورتیبل، مرسدس بنز SL کانورتیبل، مرسدس بنز E کابریولت، فورد فوکوس کابریولت و پورشه باکستر اشاره نمود.

کلاس رودستر یا اسپایدر (Roadster or Spyder):
کلاس خودروهای اسپایدر یا رودستر به خودروهایی اطلاق می‌شود که معمولا دو نفره و بدون سقف بوده و از نظر طراحی بدنه دارای اتاق‌های کوچکتری هستند. این نوع خودروها هم جزو زیرمجموعه های خودروهای اسپرت هستند که دارای موتورهای قوی و سرعت نسبتا بالا هستند. اینگونه خودروها برای مصارف شهری نیز در قشر رانندگان جوان کاربرد دارند، مانند کرایسلر کراسفایر رودستر، مازراتی اسپایدر، خودروهای پورشه کررا و باکستر بدون سقف و . . .

کلاس شاسی بلند یا SUV:
کلاس خودروهای شاسی بلند شامل خودروهایی هستند که ارتفاع بیشتری از خودروهای سدان دارند و معمولا سیستم انتقال قدرت آن‌ها به صورت دو دیفرانسیل است. لاستیک این خودروها بزرگتر و عریض تر از خودروهای سدان هستند تا با این لاستیک‌های بزرگ، قابلیت‌های بیابانی و خارج شهری خود را ارائه کنند. این خودروها برای تورهای کوه و بیابان و صحراگردی مناسب هستند. این کلاس از خودروها به دو نوع Off-Road و On-Road تقسیم می‌شوند که در مدل‌های Off-Road قابلیت‌های بیابانی و خارج شهری بیشتر از مدل On-Road است. خودروهای بیابانی قدرت بسیار بالایی دارند و به راحتی امکان پیمودن مسیرهای کوهستانی و بیابانی را دارا هستند، مانند تویوتا لندکروزر، جیپ گرندچروکی، رنجرور، پورشه کاین و . . .

کلاس شاسی بلند جمع و جور یا کراس آور (Cross-over):
این کلاس از خودروها در حقیقت برادر کوچکتر خودروهای شاسی بلند محسوب می‌گردند. اندازه‌ای کوچکتر از آن‌ها دارند ولی خصوصیات بیابانی خودروهای شاسی بلند را حفظ نموده‌اند. موتور خودروهای کراس آور معمولا از خودروهای شاسی بلند بزرگ، ضعیف‌تر بوده و قدرت کمتری دارند. اندازه داخل اتاق آن‌ها نیز کوچکتر بوده و عموما نسبت به خودروهای شاسی بلند از تجهیزات ایمنی و رفاهی کمتری برخوردار هستند. از نمونه اینگونه خودروها می‌توان کیا اسپورتیج، هیوندای ix35، رنجرور ایووک و هوندا CR-V را نام برد.

کلاس سدان اسپرت یا فست بک مجلل:
کلاس خودروهای سدان اسپرت شامل خودروهایی هستند که معمولا چهار در بوده و طراحی بدنه آیرودینامیک تری نسبت به خودروهای سدان معمولی دارند. ارتفاع سقف آن‌ها کمتر از خودروهای سدان است و خصوصیات اسپرت بیشتری از کلاس سدان دارند. به علت شکل خاص اینگونه خودروها، به این کلاس، سدان کوپه هم گفته می‌شود. در سال 2004 پس از تولید موفقیت آمیز خودروی مرسدس بنز CLS در بازار آمریکا، این کلاس جدید از خودرو توجه خودروسازان را به خود جلب کرد. از نمونه خودروهای این کلاس می‌توان به مازراتی کواتروپورته، آئودی A7 اسپرت بک، پورشه پانامرا و بی‌ام‌و سری 5 جی تی اشاره کرد.

کلاس شوتینگ برک (Shooting Break):
اینگونه خودروها از نظر طراحی بدنه دارای ظاهری مانند خودروهای استیشن یا تورینگ هستند با این تفاوت که دارای دو در بوده و به آن‌ها تورینگ کوپه هم گفته می‌شود. تولید این کلاس از خودروها در سال‌های قبل رونق بیشتری داشته است. در خودروهای جدید خودروی مرسدس بنز CLS شوتینگ برک نمونه ای از این کلاس است.

کلاس سدان مجلل و لوکس:
این کلاس از خودروها به عنوان بزرگترین و لوکس ترین خودروهای سدان معرفی شده‌اند. این نوع خودروها معمولا دارای امکانات رفاهی و ایمنی کامل و تجهیزات پیشرفته‌ای هستند و بالاترین سطح عملکرد فنی و تکنولوژی را دارا هستند. در این خودروها معمولا انواع امکانات و تجهیزات تفریحی شامل سیستم‌های پیشرفته صوتی، تصویری و اتصال به اینترنت در دسترس سرنشینان هستند. همچنین این خودروها مجهز به پیشرفته ترین سیستم‌های ایمنی مانند ترمزهای پیشرفته، ایربگ، سیستم GPS، دوربین، سنسور و رادار هستند. دارای اکثر این خودروها دارای موتورهای قوی و سرعت‌های نسبتا بالا هستند. قیمت این نوع خودروها در مقایسه با خودروهای معمولی بسیار گرانتر بوده و راحتی مناسبی را برای راننده و سرنشینان فراهم می‌کنند. در این کلاس می‌توان به خودروهایی مانند رولز رویس فانتوم، بنتلی کنتیننتال، مرسدس بنز کلاس S، بی.ام.و سری7 و پورشه پانامرا اشاره نمود.

کلاس سوپراسپرت (SuperSport):
این کلاس خودرو شامل خودروهایی هستند که دارای عملکرد فنی بالا و موتورهای بسیار قوی هستند و کف بدنه آن‌ها تا حد ممکن به سطح زمین نزدیک شده است. موتور آن‌ها دارای غرش هیجان انگیزی است و صدای خروجی اگزوز به صورت خاصی دوست داشتنی است. طراحی بدنه این خودروها به صورت آیرودینامیک بوده و ترمزها و لاستیک‌های پیشرفته‌ای دارند و در بدنه و شاسی آن‌ها جهت کاهش وزن و بهبود عملکرد از مواد سبک مانند آلومینیوم، فیبرکربن و تیتانیوم استفاده شده است. شتاب صفر تا صد آن‌ها کمتر از 4 ثانیه بوده و سرعت‌هایی بالاتر از 300 کیلومتر در ساعت دارند. به علت قیمت بالایی که اینگونه خودروها دارند، معمولا به صورت دست ساز و تعداد محدود و تنها به صورت سفارشی تولید می‌شوند. به علت دارا بودن سیستم تعلیق محکم و ارتفاع کم کف خودرو برخلاف تصور عامه، رانندگی با این خودروها بسیار خشک و ناراحت است و در اکثر موارد این نوع خودروها حتی فاقد امکانات و تجهیزات معمولی یک خودروی اسپرت هستند و حتی سیستم پخش صوت نیز ندارند. از نمونه این خودروها می‌توان به لامبورگینی مورسیه لاگو، فراری انزو، بوگاتی ویرون، پاگانی زوندا و . . . اشاره کرد.

کلاس گرن تورر یا گرن توریسمو (Gran Tourer or Gran Turismo):
امروزه به خودروهای کوپه با ابعاد بزرگتر گرند توریسمو گفته می‌شود ولی در زمان قدیم به سفرهای اشرافی افراد ثروتمند اطلاق می‌شد. این خودروها دارای تجهیزات و امکانات ایمنی راننده و سرنشینان هستند و راحتی اتاق و لذت رانندگی آن‌ها در حد خودروهای لوکس مجلّل است. مانند خودروی مرسدس بنز کلاس CL،  بی‌ام‌و گرن کوپه و مازراتی گرن توریسمو.

کلاس خودروهای عضلانی (Muscle Cars):
این دسته از خودروها شامل خودروهای آمریکایی دو در، موتور جلو و دیفرانسیل عقب هستند که دارای وزن نسبتا زیاد و موتورهای قوی، معمولا هشت سیلندر هستند. این خودروها در بدنه، ظاهر ویژه ای دارند و دارای گلگیرها و پانل‌های پهن و برجسته با زوایای تند هستند و از این رو به آن‌ها ‌عضلانی می‌گویند. این دسته از خودروها به صورت حرفه ای برای تست‌های درگ و دریفت استفاده می‌شوند و در رانندگی شهری نیز کاربرد گسترده ای دارند. خودروهای عضلانی معمولا دارای قیمت مناسبی هستند و با وجود قابلیت‌های فنی عالی، گران قیمت نیستند. امروزه با افزایش قیمت سوخت و کاهش بنزین و گازوئیل، اینگونه خودروها مشتری زیادی ندارند و از بازار خوبی برخوردار نیستند، ولی در دهه 60 و 70 میلادی خودروسازان آمریکایی بازار مناسبی را برای اینگونه خودروها فراهم کرده بودند و موفقیت زیادی در کشورهای دیگر داشتند. از نمونه این نوع خودروها می‌توان به فورد ماستنگ، شورلت کوروت و دوج شارژر و چلنجر اشاره نمود.

کلاس خودروهای مسابقه‌ای (Racing Cars):
این نوع خودروها معمولا همان خودروهای اسپرت خودروسازان هستند که توسط کمپانی های خاص تیونینگ و معمولا با سرمایه شرکت‌های اسپانسر و سرمایه گذاران مربوطه به خودروهای قوی و ویژه مسابقات اتومبیلرانی تبدیل می‌شوند. این نوع خودروها که دارای موتورهای تقویت شده و سرعت بالایی نسبت به مدل اولیه هستند، مجهز به صندلی‌ها و تجهیزات مخصوص مسابقات می‌گردند و هر ساله در مسابقات معروفی مانند لمن (Le Mans)، گرند پریکس (Grand Prix)، DTM و Nismo شرکت می‌کنند. خودروهای مرسدس بنز CLK GTR و نیسان 350Z Nismo و . . .  از این نوع خودروها هستند.

کلاس خودروهای فرمول یک (Formula 1):
اینگونه خودروها تنها برای انجام رقابت‌های اتومبیلرانی در کلاس فرمول یک (F1) و در پیست‌های ویژه، توسط برخی از خودروسازان مطرح ساخته می‌شوند. خودروها دارای موتورهای قوی و سرعت‌های بالاتر از 300 کیلومتر در ساعت هستند که معمولا به صورت تک سرنشین و دارای چرخ‌های روباز هستند. خواص آیرودینامیکی این خودروها به گونه ای طراحی و تعیین شده‌اند که در سرعت‌های بالا، کمترین اصطکاک را با هوا ایجاد کنند. رانندگی با این نوع خودروها تنها با لباس ویژه و کلاه ایمنی مخصوص، ممکن است و و به هیچ وجه اجازه تردد در شهر یا جاده را ندارند و فقط باید توسط رانندگان خاص آن‌ها و در پیست‌های ویژه مسابقات فرمول یک رانده شوند.