ب ام و قبل از جنگ جهانی دوم:
کمپانی BMW توسط کارل رپ (Karl Rapp) به عنوان یک کارخانه تولید موتور هواپیما تاسیس شد. شهر میلبرتزهوفن از استان مونیخ انتخاب شد، چون به کارخانه تولیدات ماشینهای هوائی گوستاو اوتو نزدیک بود. دایره آبی و سفید BMW که هنوز به عنوان آرم آن شناخته می شود، به پرچم شطرنجی آبی و سفید باواریا اشاره دارد و همچنین خواستگاه BMW را با نشانه ملخ هواپیمای سفید در حال چرخش روی زمینه آسمان آبی نشان می دهد. در سال 1916 کارخانه برای ساخت موتورهای V12 (12 سیلندر خورجینی) با مجارستان و اتریش قرارداد بست. به علت احتیاج به سرمایه گذاری بیشتر، رپ از پشتیبانی کامیلو کاستیگلیونی و ماکس فریتس استفاده کرد تا کارخانه تحت عنوان کارخانه موتوری بایر (Bayerische Motoren Werke) دوباره تاسیس شود. توسعه کارخانه باعث مشکلاتی گردید و رپ کارخانه را ترک کرد و در سال 1917 توسط صنعتگر اتریشی فرانتس ژوزف پوپ به دست گرفته شد و در سال 1918 به BMW تغییر نام داد. بعد از جنگ جهانی اول، پیمان ورسای در سال 1919 تولید هواپیما را در آلمان ممنوع اعلام کرد و باعث شد اوتو کارخانه اش را تعطیل کند و BMW ساخت ترمزهای قطار را آغاز کرد. در سال 1919 کارخانه BMW اولین قوای محرکه موتور سیکلت را طراحی نمود که در یک مدل به نام ویکتوریا که توسط کارخانه ای در نورنبرگ ساخته می شد، استفاده می شد.
در سال 1932 کارخانه BMW اولین مدل موتور سیکلت خود را به نام R32 ساخت، یک موتور افقی 500cc هواخنک با تکنولوژی جدید. نوآوری اساسی این بود که در انتقال قدرت به چرخهای عقب از یک میله به جای زنجیر استفاده کرده بود. در سال 1927 دیکسی که یک آستون سون بود، تحت لیسانس تولید شد و تولید انبوه را در آیزناخ شروع کرد.BMW سال بعد کارخانه دیکسی را خرید و این باعث تولید اولین خودرو شد: BMW 3.15 . تا سال 1933 BMW خودروهایی تولید می کرد که موجب تولید i6 اسپرت و سدان پیشرفته شد. خودروهای قبل از جنگ جهانی شامل 327 کوپه و 328 رود استر، خودروهای 2 لیتری سریع بودند که هردو در زمان خودشان پیشرفته بودند، درست مانند 335 سدان لوکس.
328 رودسترمدل 1933
ب ام و در زمان جنگ جهانی دوم:
موتور سیکلت های BMW بخصوص BMW R12 و BMW R75 به صورت گسترده ای در قسمتهای موتوری ارتش آلمان یعنی وافن.اس.اس و لوفت وافه استفاده می شدند. ب ام و همچنین تامین کننده موتورهای خودرو نیز بود. هواپیماها از موتور BMW801 استفاده می کردند، یکی از قوی ترین موتورهای آن زمان. تا سال 1945 بیشتر از 30000 عدد از این موتور تولید شدند. ب ام و همچنین با تولید موتورBMW003 و سلاحهای بر پایه راکت در مورد موتورهای جت تحقیقاتی انجام داد. ب ام و در این دوره بین 25000 تا 30000 نیروی کار شامل اسیران جنگی و کسانی که در اردوهای متمرکز مثل داچاو بودند را به کار گمارده بود. تا پایان جنگ جهانی کارخانه های ب ام و به طرز سنگینی بمباران شدند. از این کارخانجات آنهایی که در آلمان شرقی بودند مانند آیزناخ و واندلیتز باسدورف تحت سلطه روسها قرار گرفتند و کارخانه مونیخ تا حد زیادی نابود شد.
ب ام و بعد از جنگ جهانی دوم:
در سال 1952 ب ام و اولین خودروی سواری خود یعنی را تولید کرد که از نظر تجاری چندان موفق نبود. مدلهایی مثل BMW507 هم خیلی گران بودند و سود کمی برای کارخانه داشتند. تا آخر دهه 50 خودروهای سبکی مثل ایزتا ساخته می شد و در سال 1956 کارخانه مدل پرسود BMW503 Coupe را به بازار معرفی کرد تا در سال 1959 مدیر ب ام و فروش کل کارخانه را به مرسدس بنز پیشنهاد نمود. سهامدار اصلی هربرت کوانت نزدیک بود که چنین معامله ای را قبول کند ولی در آخرین دقائق به علت مخالفت نیروی کار و مشورت با رئیس هیئت مدیره کرت گلدا نظر خود را عوض کرد. در عوض با مشورت بانکدارانش سهام خود را در ب ام و تا 50% افزایش داد و شرکت را از نظر تجهیزات دگرگون کرد.
ب ام و 503 کوپه مدل 1956
در همان سال، ب ام و مدل 700 را تولید کرد که یک خودرو کوچک با موتور هواخنک 697 سی سی در عقب بود. بدنه آن توسط جیووانی میشلوتی طراحی شد و مدل 2+2 یک ظاهر اسپورت داشت. همچنین یک مدل RS قوی تر برای مسابقه نیز وجود داشت. موفقیتهای رقابتی در مدل 700، شروع به ایمن کردن ب ام و در تولید مدلهای سدان اسپرت نمود. در نمایشگاه موتوری فرانکفورت در سال 1961، ب ام و مدل 1500 را راه اندازی کرد، یک خودرو سدان قوی با ترمز دیسکی جلو و سیستم تعلیق مستقل برای چهار چرخ. این مدل مدرن ادعای ب ام و برای خودروهای اسپورت را محکمتر کرد. کلاس جدید 1500 به مدلهای 1600 و 1800 توسعه یافت. در سال 1966 تولید مدل دو در 1500 آغاز شد و در 1967 یک مدل دیگر. این مدلها سری 02 نامیده می شدند و مدل 2002 معروفترین مدل شد و آغازی شد برای ارتقاء به سری 3 ب ام و. در سال 1968 ب ام و تولید مدلهای جدید سدان بزرگ بود یعنی 2500 و 2800 و همچنین تولید مدلهای باواریای آمریکایی یعنی 2500 CS و 2800 CS را آغاز نمود. تا دهه 70 ب ام و از نظر تجاری موفق بود و در دسامبر 1971 به جای فعلی خود در مونیخ تغییر مکان داد. در سال 1972 تولید سری 5 آغاز گردید تا جایگزین مدل سدانهای کلاس جدید شود، با بدنه طراحی شده توسط برتون. کلاس کوپه در سال 1975 جایگزین سری 3 شد و در سال 1977 سری 7 نیز تولید گردید. بنابراین مدلهای سدان اسپرت شکل گرفت و ب ام و این فرمول را تا دهه 90 ادامه داد. مدلهای دیگری مانند سری 6 کوپه که با مدلهای CS و M1 جایگزین شده بود، بنابر تقاضای بازار وارد این مجموعه گردیدند.
بی ام و سری 1:
یک خودرو خانوادگی کوچک که در پاییز سال 2004 در اروپا تولید گردید و هنوز تحت بررسی است که در آمریکا تولید گردد یا خیر. این خودرو تنها خودروی دیفرانسیل عقب در کلاس خودش می باشد. یک مدل کوپه نیز برای سال 2006 اعلان گردید و مدلهای مفهومی هاچ بک و مینی ون نیز نیز تحت بررسی می باشند. طرحهایی برای تبدیل این مدلها به سری 2 گزارش شده است که همگی مردود بوده اند، چرا که مدل 116i همان موتور 1.6 لیتری جهار سیلندر خطی را دارد که در مدلهای 318i و 318d موجود است. سری 1 به طرز مؤثری جایگزین مدل کامپکت سری3 شده است.
آخرین نسل ب ام و سری1
بی ام و سری 3:
سری 3 اکنون در ششمین نسل خود مدل سدان لوکس ب ام و است. خط تولید پنجمین نسل سری3 از سال 2006 در آمریکا و کانادا نیز در دسترس بوده است. سری3 در حال حاضر در 318i (با موتور 2 لیتری 4 سیلندر خطی تیونینگ شده و 129 اسب بخار قدرت)، 320i (با موتور 2 لیتری چهار سیلندر خطی و 150 اسب بخار قدرت)، 323i (با موتور 2 لیتری 6 سیلندر و 174 اسب بخار قدرت)، 325i (با موتور 3 لیتری 6 سیلندر و 215 اسب بخار قدرت) و 330i (با موتور 3 لیتری 6 سیلندر و 255 اسب بخار قدرت) در دسترس می باشد. مدلهای جدید ب ام و سری 3 شامل سدان (E90) و کوپه (E92) در دست تولید قرار گرفته اند که مدلهای 328i، 328xi،335i و 335xi را در بر می گیرند. یعنی از این پس مشخصه Ci برای مدلهای کوپه وجود نخواهد داشت. مدل 328i دارای یک موتور 3 لیتری 6 سیلندر با قدرت 230 اسب بخار و گشتاور 200 پوند فوت می باشد در حالیکه مدل 335i جدید، یک موتور 3 لیتری 6 سیلندر Twin Turbo با قدرت 300 اسب بخار و گشتاور 300 پوند فوت دارد. سری 3 کوپه مدل 2009 از پاییز آن سال که مدل جدید کوپه 2010 وارد بازار شد، تنها در نسل چهارم E46 قابل دسترسی می باشند. سری 3 کوپه بر خلاف نسلهای قبلی، در پاییز 2010 شکل بدنه E92 را دارد. همچنین مدل استیشن آن با سیستم انتقال قدرت چهار چرخ در دسترس متقاضیان می باشد، یک مدل ویژه به نام 320si نیز برای مشتریان ب ام و ساخته شده است. مدل M3 با موتور اسپرت که ورژن مسابقه ای و شاخه M سری 3 می باشد، تنها در نسل چهارم با بدنه E46 و موتور 3.2 لیتری با قدرت 343 اسب بخار قابل دسترسی است و در نسل پنجم با اتاق جدید در دسترس مشتریان می باشد. یک مدل جدید نیز در سال 2011 با موتور 8 سیلندر خورجینی و قدرت 400 اسب بخار و در دو نوع بدنه سدان و رودستر تولید گردیده است.
ب ام و سری3
ب ام و سری 5:
یک خودرو لوکس با سایز متوسط. این سری با موتورهای متفاوتی در دسترس می باشند: 525i با همان موتور 328i، 530i با همان موتور 330i و مدل 545i با موتور 4.4 لیتر و 8 سیلندر خورجینی با قدرت 325 اسب بخار. برای سال 2006 مدل545i به مدل 550iبا موتور 4.8 لیتری و 8 سیلندر خورجینی با قدرت 360 اسب بخار ارتقاء پیدا کرده است. مدل M5 جدید که ورژن اسپرت سری 5 می باشد، با اتاق E60 یک موتور 10 سیلندر خورجینی و قدرت 507 اسب بخار مخصوص فرمول یک ساخته شده است و گیربکس 7 دنده دستی آن سرعت 200 مایل به بالا را تامین می کند.
ب ام و سری5
ب ام و سری 6:
سری 6 در ابتدا همان سری M1 بود که بعدها به این مدل تغییر نام پیدا کرد. سری 6 در مدل 650i با موتور 4.8 لیتری 8 سیلندر خورجینی در دسترس می باشد که قدرت 360 اسب بخار را تامین می کند. همچنین مدل دیگری که در بازار موجود می باشد مدل 630i می باشد که دارای موتور 3 لیتری 6 سیلندر خطی R6 می باشد. این مدل ب ام و اولین مدلی است که از این نوع موتور استفاده می کند. مدل M6 ورژنی از سری 6 با کاربرد عالی می باشد که توسط شاخه M ب ام و توسعه یافته و با موتور 5 لیتری 10 سیلندر خورجینی موجود در مدل M5 تقویت شده است و قدرت 507 اسب بخار را تامین می کند. در حال حاضر از سری 6 مدلهای 640i و 650i در اروپا، آمریکا و استرالیا در دسترس می باشند.
آخرین نسل ب ام و سری 6
ب ام و سری 7:
یک خودرو لوکس کامل که با مرسدس بنز کلاس S، آودی A8 و جاگوار XJ رقابت می کند. سری 7 در مدلهای 730i، 730Li، 740i، 740Li، 750i، 750Li و 745d(دیزل) با همان موتور 4.8 لیتری موجود در سری 5 تولید شده است، ولی در مدل 760Li موتور 6 لیتری با 12 سیلندر خورجینی و قدرت 438 اسب بخار تعبیه شده است. مدل 760Li با 12سانتیمتر طول بیشتر از مدل 750i، در مدل ضدگلوله و کیت High Security نیز برای مشتریانی که امنیت و حفاظت مضاعف نیاز دارند، با قیمت بالاتر تولید شده است. ب ام ودر سال 2011 خودرویی از سری 7 به نام EV با سوخت هیبریدی ارائه داد که در آن هم سوخت بنزینی و هم هیدروژن مصرف می گردد.
سری 7 ب ام و
ب ام و سری X1:
از اواسط سال 2010 که مرحله طراحی و تولید اولیه X1 به پایان رسید، تولید انبوه این خودرو نیز آغاز گردید و با موتور 2.8 لیتری به عنوان عضو جدید خانواده ب ام و معرفی گردید و از همان آغاز با استقبال خوبی در آمریکا و اروپا مواجه شد. برای سال 2011 و 2012 تولید این خودرو با موتور 3.0 لیتری و 3.5 لیتری در دستور کار ب ام و قرار دارد. قیمت کمتر نسبت به سریهای X3 و X5 باعث محبوبیت این خودرو شده است.
سری X1 ب ام و
ب ام و سری X3:
این مدل در اواخر سال 2003 به عنوان مدل 2004 ب ام و معرفی شد که دومین تلاش ب ام و برای ورود به دنیای SUVهای لوکس بود. مدل X3 یک خودروی SUV (چند منظوره) جمع و جور با خاصیتهای هندلینگ (سواری) شبیه به خودروهای سدان اسپرت می باشد ولی با این وجود توانایی های یک خودرو Off Road (بیابانی) را ندارد. برای سال 2004 این خودرو در مدلهای 2.5i با موتور 2.5 لیتری با 6 سیلندر خطی و قدرت 184 اسب بخار و 3.0i با موتور 3 لیتری با 6 سیلندر و قدرت 225 اسب بخار ارائه شد. برای مدل 2006 سپرهای رنگی به مدل 3.0i اضافه گردید، یک خودروی اسپرت با بدنه رنگ شده کاملاً آیرودینامیک. مدل 2.5i افت کرد و مدل دیزل 2.0d با قدرت 150 اسب بخار اضافه گردید. برای سال 2007 ورژن جدیدی از موتور 6 سیلندر ارائه گردید و نام مدل به 3.0Si تغییر کرد. 6 سیلندر خطی با آلیاژ آلومینیم / منیزیم قدرت 260 اسب بخار و گشتاور 225 پوند فوت را تولید می کند. با یک گیربکس دستی صفر تا صد 6.9 ثانیه را فراهم می کند. این مدل مستقیماً با خودروهای آکورا RDX، لندرور فریلندر و LR2، لکسوس RX350 و جیپ گراند چروکی رقابت می کند. برای سال 2011 بدنه X3 تغییراتی اساسی کرده است ولی در موتور تغییرات مهمی صورت نگرفته است.
سری X3 ب ام و
ب ام و سری X5:
سری X5 اولین خودروی SUV (خودرو چند منظوره) شرکت ب ام و که SAV (خودرو با کاربری اسپرت) نیز نامیده شده است، با خودروهایی مثل پورشه کاین و رنجرور رقابت می کند. مرسدس بنز کلاس M، فولکس واگن توارگ و آیودی Q7 نیز در همان دسته قرار می گیرند، ولی در رده های پایین تر خودروهای چند منظوره. این خودرو برای مصارف امنیتی نیز با کیت Security Plus تولید می گردد و افراد با وضعیت مالی نسبتاً خوب و خواهان امنیت بالا این کیت ب ام و را در کلاس M آن با قیمتهای بالاتر خریداری می نمایند. هرچند که این خودرو در اروپا به عنوان یک خودروی Off Road (بیابانی) خرید و فروش می شود، ولی با وجود موتور 4.8 لیتری، تواناییهای یک خودرو بیابانی را مانند لندرور ارائه نداده و کمبودهایی در این خصوص دارد.
ب ام و سری X5
ب ام و سری X6:
تولد این سری در نمایشگاه بین المللی خودرو فرانکفورت در سال 2007 بود که به عنوان یک خودروی مفهومی (Concept) به جهانیان معرفی گردید و در همان مرحله مشتریان بسیاری برای این خودرو به وجود آورد. گفته می شود در طراحی بدنه این خودرو از بدن کرگدن الهام گرفته شده است و حالات آیرودینامیکی ظریف بدنه، علاوه بر حفظ خواص فیزیکی در سرعتهای بالا، زیبایی و شکوه خاصی به این خودرو بخشیده است. این خودرو از سال 2008 در برنامه تولید کارخانه ب ام و قرار گرفت و به رقیبی جدی برای کلاسهای ML و GL مرسدس بنز تبدیل شد. ابتدا این خودرو برای مصارف امنیتی با کیت Security Plus تولید می گردید و به قیمتهای بالایی فروش می رفت ولی با شروع تولید انبوه، جایگاه خود را در بازار آسیا، آمریکا و اروپا پیدا کرد. مخصوصاً شاخه M این خودرو یعنی BMW X6 M که کلاس اسپرت ب ام و می باشد، در کشورهای اروپا و آمریکا مشتریان خاص خود را دارد که با قیمتی بیشتر از مدل معمولی به فروش می رسد. برای سال 2010 حدود 20000 دستگاه از این مدل ساخته شد.
ب ام و سری X6
ب ام و سری Z4:
تولید این مدل ب ام و از سال 2003 آغاز گردید و در سال 2011 با چهره ای جدید وارد عرصه رقابت در دنیای خودرو گردید. این خودرو یک خودروی دو صندلی می باشد که در دو نوع کوپه و رودستر تولید می گردد. نوع رودستر آن برای سال 2006 در مدلهای 3.0i (با موتور 3 لیتری، 6 سیلندر خطی و قدرت 215 اسب بخار)، 3.0Si (با موتور 3 لیتری، 6 سیلندر خطی و قدرت 255 اسب بخار)، 2.5Si (با موتور 2.5 لیتری، 6 سیلندر خطی و قدرت 218 اسب بخار) و 2.0Si (با موتور 2 لیتری، 4 سیلندر خطی و قدرت 150 اسب بخار) ارائه شده است. در حال حاضر نوع کوپه Z4 تنها در یک مدل 3.0Si با موتور 3 لیتری و 6 سیلندر خطی و قدرت 255 اسب بخار در دسترس می باشد. برای سال 2011 برنامه های جدیدی برای افزایش تولید این خودرو با بدنه جدید ارائه گردیده است.
آخرین نسل از ب ام و سری Z4
ب ام و سری Z8:
خودروی ب ام و Z8 یک ابرخودرو رودستر می باشد که توسط خودروسازی آلمانی BMW از سال 2000 تا سال 2003 ساخته شد. این خودرو مدل مفهومی (Concept) سال 1997 به نام Z07 بود که توسط هنریک فیسکر سازنده خودروهای اسپرت «فیسکر» در شرکت امور طراحی ب ام و در جنوب کالیفرنیا طراحی شد. Z07 در اصل به عنوان طرحی برای احضار و بزرگداشت مدل ب ام و507 در سالهای 1956 تا 1959 طراحی شده بود. این مدل در نمایشگاه خودرو توکیو در سال 1997 تاثیر عظیمی بر جا گذاشت. همین امر باعث شد که ب ام و تصمیم به ساخت Z8 بگیرد و تنها 5703 عدد از آن را تولید کرد، یعنی تقریباً نصف تعدادی که به آمریکا صادر می شد.
سری Z8 مدل 2001
مدلهای دیگری از خودرو BMW مانند سریهای Z3، Z1، M1 و M Coupe نیز در سالهای قبل در برنامه تولید ب ام و بوده اند که تولید آنها زیاد به طول نیانجامیده است. مثلاً خودرو M1 در سالهای 1978 و 1979 جهت مصارف اسپرت و مسابقه ای تولید می گردید که بعداً با سری 6 جایگزین گردید. سری Z1 در سال 1988 تولید گردید که استقبال مناسبی از آن نشد و همچنین برای سری Z3 در سال 1996 همان داستان تکرار گردید. البته سری Z3 بعدها در سال 1999 مجدداً به صورت تقویت شده و با همان اتاق در مدلهای M Coupe و M Roadster تولید گردید که گمان می رفت در آستانه شروع قرن 21 با استقبال خوبی مواجه گردد، ولی هرگز چنین رویایی به حقیقت تبدیل نشد.
سری Z3 ب ام و مدل 1996 که همان اتاق سری M Cabriolet مدل 1999 می باشد
کارخانه معظم BMW در حال حاضر به عنوان یکی از غولهای صنعت خودرو سازی جهان به شمار می رود و هر ساله با ارائه مدلهای جدید و طرحهای متنوع سهم بزرگی از بازار خودرو جهان را از آن خود کرده است. با این وجود همچنان در مسیر رقابت سعی در پیشی گرفتن از رقبای خود می باشد تا بتواند درآمد بیشتری را نصیب خود گرداند. ظاهراً مدیران ارشدکمپانی ب ام و برای سالهای آینده، سرمایه و تکنولوژی خود را در تولید مدلهای مفهومی (Concept) مانند X9، CS، XCoupe، شاخهM، GranCoupe، 328Hommage، MZero، GINA و خودروهای هیبریدی با مدلهای Connected Drive وEfficient Dynamics صرف خواهند نمود. در حال حاضرخودروهای جدیدتری توسط این غول خودروسازی تولید می شود که در این مجال فرصتی برای معرفی آنها نبود و در آینده به آنها نیز خواهیم پرداخت.
ب ام و سری X9
مترجم: مهندس اشکان معصومی
منابع: مجلات Car و Motor Sport و وب سایت netcarshow
