پژو 404 و فیات 1500L دو خودرو کلاسیک اروپایی
پژو 404:
شاید اگر همین امروز از شما بخواهند که یک خودروی سدان دهه 60 میلادی را معرفی کنید، پژو 404 را مثال بزنید. این خودروی خانوادگی علاوه بر اینکه تاکسی مناسبی بوده است، در چهار از دوره رقابت‌های رالی سافاری شرق آفریقا مقام اول را کسب نموده است. این خودروی کلاسیک در اوایل دهه 60 میلادی در استودیو پنین فارینا Pininfarina طراحی شده است که تا حدودی به دلیل وجود مدل‌های مختلف خودروی BMC در همه جا تحقیر شده است؛ ولی با این وجود، وقار بی‌تکلفی داشت که آن را از جذابیت‌های سطحی و ظاهری خودروهای AD09 شرکت BMC در شهر لانگ‌بریج انگلستان بالاتر نشان می‌داد.
البته خودروهای پژو در آن زمان در جاده‌های انگلستان چندان رواج نداشتند، چون با قیمت هزار و 200 پوندی آن در دهه 60 میلادی می‌توانستید یک خودروی شش سیلندر واکسهال کریستا Cresta یا یک خودروی جوان‌پسند و جذاب مثل تریومف 2000 خریداری نمایید.
هر چند، کسانی که فراتر از این زرق و برق و زیبایی سطحی نگاه می‌کردند، در پژو 404 به دنبال یک خودروی جادار و راحت برای انجام کارهای سخت در هر محیطی بودند. این خودرو از نظر عملکردی، شاخصه‌ی خاصی نداشت، ولی تعادل مناسب این خودرو بر روی جاده با لاستیک‌های میشلن ایکس Michelin X و عایق‌بندی صوتی عالی در کابین آن، برای اجتناب از ورود صدای لاستیک‌ها و جاده، توان رقابت با رولزرویس را داشت!
این خودرو در زمان خودش، یکی از بهترین اهرم‌های تعویض دنده بر روی ستون فرمان را داشت. تولید این خودرو از اوایل دهه 1960 آغاز شد و سپس مدل‌های دیگری مانند 403 به خط تولید آن اضافه شدند. در ابتدا یک خودروی سدان پنج نفره با یک موتور 72 اسب‌بخاری بود، ولی به زودی مدل‌های دیزل دو لیتری و مدل‌های شش نفره یا هشت نفره استیشن و نسخه انژکتوری Kugelfischer با سرعت 160 کیلومتر در ساعت نیز به مدل‌های آن اضافه شدند.
در دهه 1960 تریم‌های مختلف پلاستیکی، چرمی و پارچه‌ای افزوده شدند و صندلی‌های تاشوی جلو در همه مدل‌ها مشترک بودند که قابلیت صاف‌شدن و تبدیل به تختخواب موقت را داشتند. تا اواخر دهه 1960 سیاست ارزان‌سازی پژو 404 اجرا شد تا بتواند رقیب ارزان‌تری برای مدل جدید 504 سال 1968 باشد.
طراحی این خودرو توسط استودیوی طراحی Pininfarina کمی تغییر کرد و بدنه آن نسبت به نسل قبلی، کمی کوتاه‌تر، باریک‌تر و کم ارتفاع‌تر شد. همان لی‌اوت سنتی موتور جلو و دیفرانسیل عقب در تولید آن اجرا شد و سیستم تعلیق آن طبق سنت پژو همان فنرهای لول در هر چهار چرخ تعبیه گردید و فرمان Rack & Pinion روی آن نصب شد و در محور عقب یک لوله گشتاور برای کنترل حرکت محور در نظر گرفته شد.
پیشرانه چهار سیلندر 1618 سی‌سی آن با زاویه 45 درجه در زیر فیلتر هوای بزرگ آن پنهان می‌شد و قدرت موتور توسط یک گیربکس چهار سرعته به چرخ‌های عقب منتقل می‌گردید. موتور جدید نسبت تراکم بیشتری داشت و حتی موتورهای تک کاربراتور Solex آن می‌توانستند به سرعت 152 کیلومتر در ساعت برسند و شتاب صفر تا صد آن از 22 ثانیه به 14 ثانیه رسید.
فیات 1500L:
خودروی فیات 1500L مانند پژو 404 در جاده‌های انگلستان دارای ظاهری آشنا و مانند خودروهای طراحی شده توسط شرکت پنین فارینا بود، در حالی که ظاهر مشابه پژو 404 آن، در دپارتمان طراحی شرکت فیات ایتالیا طراحی شده بود. این خودروی سدان در سال 1959 در مدل‌های شش سیلندر 1800 و 2100 تولید گردید که در سال 1961 با عنوان مدل‌های 1600B و نسخه چهار چراغی 2300 عرضه شد.
فنرهای تخت جایگزین فنرهای لول در محور عقب شدند و در سال 1963 نسخه کامل‌تر 1500L با موتور چهار سیلندر 1481 سی‌سی نیز به خط تولید افزوده شد که این پیشرانه در سدان‌های کوچک‌تر فیات 1300 و 1500 استفاده می‌شد. این موتور یک نسخه چهار سیلندر 72 اسب‌بخاری از موتور شش سیلندر مدل‌های 1800، 2100 و 2300 با دو میل بادامک که توسط مهندس فیات و فراری اورلیو لامپردی (Aurelio Lampredi) طراحی شده بود.
در کشور ایتالیا این خودرو در برابر خودروهای Simca 1501، سدان‌های گروه Rootes و سایر خودروهای سدان خانوادگی دیفرانسیل عقب با موتور 1.5 لیتری قرار گرفت. همچنین در یک نسخه با قدرت کمتر نیز برای تاکسیرانی ارایه شد.
این خودرو از خودروهای سدان خانوادگی ایتالیایی یعنی رقبایی نظیر لانچیا و آلفارومئو ارزان‌تر بود. کارلو پزنتی رئیس لانچیا روی خودروهای دیفرانسیل جلوی Fulvia و Flavia سرمایه‌گذاری کرده بود تا مطمئن شود که فیات به بازار خودروهای سدان بزرگ وارد نمی‌شود.
در انگلستان مدل کوچک‌تر 1500 تولید شده بود و نسخه 1500L وجود نداشت (L برای Lunga یا Long). نسخه فیات 1500L قبل از اتمام تولید آن در ایتالیا، با چهار چراغ جلو در اسپانیا تحت برند SEAT به تعداد 200 هزار دستگاه تا سال 1972 تولید شد و در ایتالیا نسخه فیات 125 جایگزین آن گردید. در اسپانیا این خودرو تا دهه 1980 به عنوان تاکسی تولید شد.
مقایسه پژو 404 و فیات 1500L :
هر دو خودروی سدان اروپایی دهه 60 میلادی از نظر ظاهری تقریبا مشابه هستند، ولی فیات از پژو خوش‌ساخت‌تر، راحت‌تر و از نظر مشخصات فنی بهتر است، چون در هر چهار چرخ ترمز دیسکی دارد. خودروی فیات 1500L پنج سانتیمتر طویل‌تر و سنگین‌تر از پژو 404 است و به دلیل بیشتر بودن فاصله بین محورهای جلو و عقب، فضای بیشتری برای زانوی سرنشینان عقب دارد.
برخلاف پژو، فیات تنها با گیربکس دستی به فروش می‌رسید. فیات در زیر صندلی‌ها دارای موکت است، ولی پژو دارای کفپوش لاستیکی است. پژو صندلی‌های یک‌تکه نیمکتی با روکش پارچه‌ای در ردیف جلو و عقب دارد. پژو دارای قدرت کمتری نسبت به فیات است، ولی موتور آن گشتاور بیشتری تولید می‌کند.
پژو دارای شمع‌هایی است که دسترسی مشکلی دارند و تنها با آچار خاصی می‌توان آنها را باز کرد. فیات دارای ده چراغ هشدار در پانل راننده است و سه کلاستر در کیلومترشمار دارد و دارای کیلومترشمار افقی نواری است، ولی پژو در آن زمان دارای کیلومترشمار آنالوگ گرد بوده است.
هر دو خودرو پنج نفره هستند و برای خانواده مناسب به نظر می‌رسند و هر دو به دلیل برخورداری از ستون‌های باریک، میدان دید خوبی برای کابین فراهم می‌کنند. در پژو صدای جاده کمتر از فیات به داخل کابین نفوذ می‌کند، شاید نرمی رانندگی و سواری آن مانند سیتروئن DS نباشد، ولی از فیات نرم‌تر و کم‌صداتر است.
فیات ایتالیایی صدای باد و موتور بیشتری در کابین دارد و رانندگی با آن و تعویض دنده‌ها مشکل‌تر است. فیات 1500 دارای فرمان سفت‌تری است، ولی پژو فرمان نرم‌تری دارد و تعویض دنده‌ها را به نرمی انجام می‌دهد. فیات خودروی بدی نیست، ولی به نظر می‌رسد که بر اساس یک روال روتین تولید شده است، در مقابل آن پژو 404 به دلیل داشتن گیربکس اتوماتیک و فرمان نرم، برای سواری بسیار راحت‌تر است و در سر پیچ‌ها بیش‌فرمانی کمتری دارد.
شاید به همین علت باشد که پژو 404 به تعداد 2.8 میلیون دستگاه تولید شد ولی از فیات 1500L تنها تعداد 200 هزار دستگاه به تولید رسید!
جدول مقایسه مشخصات فنی:
هر دو تاشون ماشین های داغون و بیخودی اروپایی هستن