مقدمه تست آفرود نیسان پاترول:
رانندگان خودروهای شاسی بلند و علاقه مندان به رانندگی آفرود (off-road) در تعطیلات آخر هفته در کویرهای مختلف کشور پهناور ایران مثل کویر مصر، ریگ جن، کویر مرنجاب و حتی مناطق کوهستانی اطراف تهران با خودروهای تیونینگ شده خود که بر روی آنها تجهیزات و لوازم اضافی مانند انواع کیتهای زیربندی و تعلیق تقویت شده، رینگ و لاستیکهای آفرودی، قفل دیفرانسیل(Diff-Lock)، سپرهای آهنی جلو و عقب، وینچ و سیم بوکسل و . . . نصب کرده اند در مناطق آفرودی و صعب العبور به رقابت با هم میپردازند.
بعضی از مالکان چنین خودروهایی، تا چندین میلیون تومان برای خرید تجهیزات آفرود، تقویت موتور و تیونینگ بدنه خودروی خود توسط مراکز تیونینگ مطرح کشور، هزینه میکنند و این خودروها با تواناییهای فراتر از استاندارد شرکت سازنده، بر روی تپهها و رملها(ماسههای نرم و رونده) مورد استفاده قرار میگیرند.
در یک روز آفتابی و سرد زمستانی، یک دستگاه نیسان پاترول سافاری GL مدل 2003 را مورد تست آفرود قرار دادیم که تعداد بسیار کمی از آن در کشور موجود است. در این تست قابلیتهای خودروی مذکور در جادهها و مناطق کوهستانی مورد بررسی قرار گرفت که در این مطلب گزارش تست رانندگی آفرود نیسان پاترول سافاری مدل 2003 را ارائه میکنیم.
طراحی بدنه و داخل اتاق نیسان پاترول:
نسل پنجم خودروی نیسان پاترول از سال 1998 به مرحله تولید رسیده است و تا امروز نیز این اتاق در برخی از کشورهای آسیایی تولید میشود. این مدل پاترول روی پلتفرم Y61 توسط طراحی به نام ماساتو تاکاهاشی با ظاهری فیس لیفت طراحی گردید و توسط سایت هیراتسوکا شرکت نیسان ژاپن برای رقابت با خودروهایی مانند تویوتا لندکروزر J70 و مزدا CX7 ساخته شد. نسل سوم نیسان پاترول که در دهه 1370 توسط شرکت پارس خودرو تحت لیسانس شرکت نیسان مونتاژ میگردید، بین سالهای 1980 تا 1989 روی پلتفرم MQ یا 160 در شرکت نیسان تولید میشد.
این خودرو در آن سالها برای رانندگی شهری، سواری آفرود و حتی در سالهای جنگ تحمیلی در کشور ما مورد کاربرد زیادی داشت و هنوز هم در پیستهای آفرود ایران، شاهد مدلهای دو در و چهار در آن هستیم. در کشور ژاپن، نیسان Patrol با نام نیسان Safari شناخته می شود. مدل مورد تست ما، یک دستگاه نیسان پاترول سافاری GL مدل 2003 به رنگ بژ است که فاقد سیستم کروزکنترل است و این در حالی است که مدل GRX این خودرو به سیستم کروزکنترل نیز مجهز شده است.
نسل پنجم نیسان پاترول یک شاسیبلند بزرگ با موتوری قدرتمند و قابلیتهای آفرود مناسب است و در زمان خود دارای طراحی ظاهری فوق العادهای بوده است که ماهیت کاربردی و کارآمد آن را نشان میدهد. چراغهای مستطیل شکل در نمای جلوی خودرو دارای طراحی سادهای هستند که در دو طرف جلوپنجره خاص و معروف نیسان قرار گرفتهاند و دو پروژکتور مه شکن بزرگ در دو طرف سپرهای مشکی رنگ و ساده آن تعبیه شدهاند.
در نمای جانبی زه مشکی رنگ ضخیمی روی قسمت وسط دربهای جانبی قرار دارد و زههای مشکی رنگی، دور محفظه چرخ گلگیرهای جلو و عقب را احاطه کرده است که همراه با رکاب زیر دربها و رینگهای اسپرت شش پره 16 اینچی، نمای جذابی به خودرو بخشیدهاست. در نمای عقب نیز چراغها با طرحی ساده در قسمت بالای سپرهای مشکی رنگ آن تعبیه گردیدهاند و محفظه چرخ زاپاس بر روی در محفظه بار قرار گرفته است که ماهیت آفرود خودرو را دو چندان میکند.
این خودرو به صورت استاندارد، دارای بدنهای به طول 5010 میلیمتر، عرض 1930 میلیمتر و ارتفاع 1850 میلیمتر است که یک شاسیبلند تمام عیار محسوب میشود. فاصله بین دو محور جلو و عقب آن 2970 میلیمتر است که فضای زانوی مناسبی را در هر دو ردیف عقب و جلو در اختیار سرنشینان قرار میدهد. البته ارتفاع پاترول مورد تست، به علت برخورداری از سیستم تعلیق و زیربندی ARB ساخت استرالیا، حدود دو اینچ یا 5 سانتیمتر بیشتر از ارتفاع یک پاترول استاندارد است.
قطعات تریم و تجهیزات داخل کابین خودرو از کیفیت بسیار مناسبی برخوردار است و علیرغم گذر زمان، هنوز کیفیت خود را حفظ نمودهاند. در این خودرو تنها ایربگ راننده تعبیه شده است و سرنشینان فاقد ایربگ هستند. پاترول GL به صورت استاندارد به صورت هفت نفره طراحی شدهاست و دو صندلی تاشو در فضای بار عقب، برای نشستن سرنشینان فراهم شدهاند. البته روکش صندلیها به صورت استاندارد از نوع پارچهای هستند که روکش چرمی مناسبی توسط مالک خودرو بر روی صندلیها کشیده شدهاست.
در قسمت وسط داشبورد این خودرو و در زیر دریچههای کولر، یک صفحه نمایش شش اینچی به عنوان رهیاب GPS به کار میرود که در خودروهای آفرود یکی از امکانات ضروری محسوب میگردد. دوربین دید عقب نیز برای مشاهده میدان دید پشت خودرو در هنگام پارک و حرکت در زمان دنده عقب فراهم شدهاست.
سیستم تهویه مطبوع دستی این خودرو در ردیف عقب نیز دارای دریچه اضافی برای سرنشینان عقب است و سرمایش و گرمایش مناسبی را برای کابین بزرگ و جادار خودرو فراهم میکند.
کابین جادار با شیشههای بزرگ و میدان دید عالی به بیرون خودرو، داشبورد شکیل و باکیفیت، صندلیهای راحت و ارگونومیک با روکش چرم، شیشهها و آینههای برقی و محفظه بار عقب با فضای کافی، این خودرو را برای سفرهای طولانی جادهای و رانندگی آفرود مناسب ساختهاست.
در زیر دکمههای کنترل تهویه مطبوع، سه دکمه برای فعال سازی سیستم قفل دیفرانسیل (Air Locker) تعبیه شدهاند که در مواقع لزوم برای جلوگیری از هرزگردی چرخهای خودرو، توسط راننده به کار گرفته میشوند. این خودرو به صورت استاندارد در محفظه کنسول وسط یک یخچال دارد، ولی مالک خودرو، یخچال دیگری را در محفظه بار خودرو نصب نموده است.
مشخصات فنی نیسان پاترول سافاری 2003:
از مزایای خودروی «نیسان پاترول سافاری» سادگی و استحکام سیستم تعلیق آن است که شامل یک شاسی فولادی نردبانی است. البته مالک خودرو آن را با سیستم تعلیق و زیربندی آفرود خریداری نموده است که حدود 2 اینچ یا 5 سانتیمتر از مدلهای استاندارد ارتفاع بیشتری دارد. سیستم تعلیق در جلو و عقب، از نوع فنر لول و کمک فنرهای آفرود Oldman emu محصول شرکت ARB استرالیا و بوشهای کستر است که آن را به یک خودروی مناسب برای سفرهای آفرود سخت تبدیل نموده است.
پیشرانه:
پیشرانه 4.8 لیتری 6 سیلندر خطی 24 سوپاپ DOHC این خودرو با حجم دقیق 4759 سی سی از نوع TB48DE تعبیه شده است و سیستم انژکتوری چند نقطه ای سوخت (MPI) تزریق بنزین به سیلندرهای آن را انجام میدهد. این موتور بزرگ و قدرتمند در حالت استاندارد، قدرت 245 اسب بخار در دور موتور 4800 دور در دقیقه و حداکثر گشتاور 400 نیوتن متر در دور موتور 3600 دور در دقیقه تولید مینماید که گشتاور خروجی موتور توسط یک گیربکس 5 سرعته تیپ ترونیک با کد RE5R05A به محور عقب خودرو انتقال می یابد.
این پیشرانه برای تیونرهای عربستان سعودی و امارات بسیار مشهور و محبوب است و آنها به راحتی می توانند آن را اصلاح و تنظیم نمایند. تا جایی که برخی از این نوع پاترولها میتوانند خودروهای سوپراسپرتی مانند لامبورگینی و فراری را شکست دهند. در یکی از این موارد، یک پیشرانه TB48DE که به طور کامل اصلاح شده بود، توانایی تولید قدرتی بیشتر از 2000 اسب بخار را داشته است.
در این خودرو راننده میتواند با درگیر نمودن دنده کمک در دو حالت سبک یا سنگین، اقدرت موتور را به چهار چرخ خودرو منتقل نماید. سیستم انتقال قدرت این خودرو، حداکثر سرعت 190 کیلومتر در ساعت و شتاب صفر تا صد 10.8 ثانیه را برای این خودروی 2570 کیلوگرمی فراهم می کند که البته در تست عملی ما، شتاب صفر تا صد 11.8 ثانیه برای این خودرو در یک جاده کفی آسفالت به دست آمد.
سیستم تعلیق و ترمز:
سیستم ترمز در جلو و عقب به صورت دیسکی است و جالب اینجاست که علیرغم وجود سیستم ضدقفل(ABS) در سیستم ترمز این خودرو، کیفیت ترمزگیری و زمان توقف این خودروی 2.5 تنی مناسب به نظر میرسد.
فرمان هیدرولیک خودرو به همراه تعلیق و فنربندی مناسب، سواری و هندلینگ خاصی را به راننده ارائه میکند. تعویض دندهها در هر دو حالت اتوماتیک و تیپ ترونیک (دستی) به نرمی انجام میگردد و ورود صدای موتور به کابین در مقایسه با حجم 4.8 لیتری موتور و قدرت بالای آن، ناچیز است.
شاسی محکم و تعلیق تقویت شده به همراه موتور شش سیلندر خطی پرقدرت، گیربکس تیپ ترونیک با تعویض مناسب و دقیق دنده ها و سیستم چهار چرخ (دو دیفرانسیل) در این خودرو، آن را به یک خودروی ویژه و بی نظیر برای انجام عملیات آفرود و رانندگی در مناطق صعب العبور خارج جادهای تبدیل کرده است. دکمه تنظیم ارتفاع نور چراغها در سمت چپ فرمان، امکان تنظیم نور را فراهم کرده است.
مصرف سوخت:
حجم محفظه بار این خودرو 183 لیتر است. ظرفیت باک اصلی این خودرو 95 لیتر و حجم باک ذخیره آن 35 لیتر است و مصرف سوخت آن توسط شرکت سازنده، در سیکل شهری 25 لیتر، در سیکل ترکیبی 18.2 لیتر و در سیکل جاده ای 14.3 لیتر اعلام شده است. رینگهای فابریک خودروی موردآزمایش، رینگهای 16 اینچی با لاستیکهای All Terrain با اندازه 275/70 R16 پوشانده شدهاند.
در قسمت زیر سیستم تهویه مطبوع، دکمه های Compressor و Air-Locker برای روشن کردن سیستم قفل دیفرانسیل وکیوم (Differential Air Locker) یا سیستم دیفلاک (Diff-Lock) از برند ARB تعبیه شده اند.
تست رانندگی و قابلیتهای آفرود:
در یک صبح سرد آفتابی در دی ماه، جهت آزمایش قابلیتهای آفرود یک دستگاه خودروی «نیسان پاترول سافاری» به رنگ بژ از تهران به سمت منطقه آبسرد دماوند راه افتادیم. از جاده اصلی حدود نیم ساعت برای رسیدن به تپههای محل تست، رانندگی کردیم و با آگاهی از خطرات محتمل در رانندگی آفرود، مانند گیر کردن چرخها در گل و لای و یا واژگونی خودرو در شیبهای عرضی تپهها، علاوه بر همراه داشتن غذا، آب، لباس گرم و جعبه کمکهای اولیه، امکاناتی همانند جعبه ابزار کامل، سیم بوکسل، قلاب، بیل، وسایل پنچرگیری و جک مجهز را همراه داشتیم.
به محض خروج از مسیر اصلی آسفالته، نوع هندلینگ و فرمان پذیری خودرو کاملاً تغییر کرد و با قرار دادن دنده کمک از حالت 2H به 4H خودرو را در حالت دنده سبک چهار چرخ راندم.
نیسان پاترول»به صورت فابریک، از سیستم تعلیق نسبتا نرمی برخوردار است، ولی خودروی مورد تست به علت برخورداری از سیستم تعلیق و زیربندی آفرودی، دارای عملکرد نسبتا خشکی بود که طبق اطلاعات کمپانی سازنده کیت زیربندی، این سیستم برای بارهای بالاتر از ٢٠٠ کیلوگرم در سفرهای آفرود ساخته شده و عملکرد آن در صورت نصب تجهیزاتی مانند سپر آهنی و وینچ در قسمت جلو و قرار دادن تجهیزات در قسمت محفظه بار، کاملا نرم خواهد شد.
البته تعبیه سیستم تعلیق آفرود در این خودرو و ارتفاع زیاد آن از سطح جاده، در رانندگی معمول در جاده آسفالته کمی باعث گیج شدن سیستم فرمان شده بود.
سیستم تعلیق استاندارد پاترول سافاری برای عبور از جاده های خاکی، تپه های شنی و موانع صعب العبور به گونهای طراحی شده که یکی از بهترین زیربندیها در بین خودروهای شاسی بلند رقیب خود را دارا است ولی بهبود سیستم تعلیق و تقویت زیربندی خودروی مورد تست توسط مالک، باعث شده تا در حرکت با سرعت 80 کیلومتر در ساعت در حالت چهار چرخ، علیرغم وجود ناهمواریهای جاده خاکی و پرشهای احتمالی خودرو، سیستم تعلیق استحکام و دوام دو چندانی داشته باشد و حداقل تکانها را به داخل کابین منتقل نماید.
با وارد شدن به منطقه تپهای با شیبهای تند و طولانی، دنده کمک در حالت دنده سنگین چهار چرخ یا 4L قرار گرفت تا مقدار بیشتری از قدرت موتور به چهار چرخ خودرو منتقل گردد. در این حالت، خودرو با دور موتور بالاتر و توان بیشتری از شیب تپه بالا رفت.
به خاطر داشته باشید که دورخیز کردن از فاصله ای دورتر از تپه برای بالا رفتن از آن، باعث وارد شدن ضربه شدیدی به سپر جلو، سیستم جلوبندی و در نتیجه آسیب رساندن به کمک فنرها و سیستم تعلیق خودرو می گردد. جهت صعود به قله تپه ها، گیربکس تیپ ترونیک خودرو عملکرد بسیار خوبی از خود نشان داد و در صورت نیاز راننده، دنده های معکوس بسیار دقیق و ضروری را در دسترس او قرار می داد.
سیستم دیفلاک یا قفل دیفرانسیل خودرو، عملکردی عالی داشت، به گونهای که عبور از مناطق شیبدار و صعب العبور را به راحتی ممکن میساخت. صعود از تپهها را ابتدا با دیفلاک عقب و سپس با جفت دیفلاک (محور جلو و عقب) انجام دادیم، که تفاوت کاملا محسوس بود و با صفر شدن میزان هرزگردی چرخها در زمینهای ناهموار، توانمندی خودرو برای صعود از شیبها به طرز چشمگیری افزایش یافت. لازم به ذکر است که فعال کردن دیفلاکها در سرعتهای بالاتر از ٢٠ کیلومتر در ساعت، میتواند خطر چپ شدن خودرو را به همراه داشته باشد.
به همین دلیل میبایست سیستم دیفلاک یا قفل دیفرانسیل را فقط در مسیرهای مستقیم و در سرعتهای پایین مورد استفاده قرار داد. همچنین جهت آزمایش سیستم دیفلاک، عمدا خودرو را به حالت اصلاحا سه لنگ (حالتی که یک چرخ خودرو به زمین گیر نشده و هرز میگردد) بر روی مانعی قرار دادیم و سپس با فعالسازی دکمه Air Locker سیستم قفل دیفرانسیل را فعال کرده و در این حالت، خودرو تنها با یک فشار کوچک بر روی پدال گاز، از مانع بیرون آمد.
همچنین جهت تست و بررسی توانایی استقامت و تحمل خودرو در شیبهای عرضی، به دلیل سنگی بودن منطقه تست رانندگی، امکان حرکت در عرض تپه ها وجود نداشت، ولی به لطف سیستم زیربندی عالی و بی نظیر خودروی نیسان سافاری حرکت عرضی اندکی که در شیب عرضی یک تپه تست شد، راضی کننده بود.
چند نکته مهم در آفرود که باید بدانید:
در سفرهای آفرود، حتما جعبه کمکهای اولیه به همراه داشته باشید، چرا که مناطق کوهستانی و یا بیابانهای شنی مناسب برای رانندگی آفرود، معمولا از شهرهای بزرگ فاصله زیادی دارند و دسترسی به تجهیزات بیمارستانی در اینگونه مناطق بسیار مشکل است. بهتر است در سفرهای آفرود، همیشه افراد ماهر و راننده های خبره خودروهای آفرود، همراه با شما باشند و اینگونه سفرها را در قالب تورهای ویژه آفرود انجام دهید، چرا که در این تورها مسئولین برگزارکننده، حتما نکات ایمنی لازم را به اعضای تیم آموزش میدهند.
از طرف دیگر، از آنجا که در مناطق کویری و یا کوهستانی محل رانندگی آفرود، گوشیهای تلفن همراه آنتن نمیدهند، تنها راه ارتباطی اعضای تیم با یکدیگر، بیسیمهایی با برد کم است که حداکثر برد آنها ده کیلومتر است؛ به همین جهت نباید به هیچ وجه از خودروهای سایر اعضای تیم و سرگروههای تور، فاصله زیادی بگیرید، چون در صورت گم شدن در مسیر آفرود، به سختی میتوانید همراهان خود را پیدا کنید.
در تست رانندگی آفرود نیسان پاترول سافاری مدل 2003 متوجه شدیم که این خودرو دارای قابلیتهای آفرود منحصر به فرد است و برای رانندگی در جادههای بیابانی و تپههای سنگی و ماسهای، خودرویی بسیار مستحکم، بادوام و مناسب است. شاید به همین دلیل است که نیسان پاترول نسل پنجم با پلتفرم Y61 هنوز هم در برخی از کشورهای جهان تولید میگردد و در نیروهای نظامی و ارتشها و حتی در سازمان ملل متحد مورد استفاده قرار میگیرد.
این خودرو در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از محبوبیت زیادی برخوردار است و برای تفریحاتی مانند تورهای بیابان گردی و رمل نوردی کاربرد بسیاری دارد. این خودرو علاوه بر برخورداری از قابلیتهای آفرود، در سفرهای درون شهری نیز سواری نرم، راحت و ایمنی را تامین می کند. این خودرو دارای قدرت، هندلینگ، فرمان پذیری، کیفیت سواری و راحتی مناسبی است، و با توجه به سال تولید آن (2003 میلادی) عدم تعبیه امکاناتی مانند ایربگ سرنشینان جلو و عقب، سیستم تهویه مطبوع اتوماتیک، کروزکنترل و ترمز ABS در آن، به عنوان نقاط ضعف این خودرو محسوب نمیشوند و این خودرو را به عنوان رقیبی قدرتمند برای رقبایش قرار داده است.
خرید این خودرو برای مالک بالغ بر 220 میلیون تومان هزینه داشته است. در پایان از همکاری صمیمانه مالک خودرو آقای مهندس «کارن خانقلی» جهت همراهی در تست و همچنین آقای مهندس «امیر اسلامی» که مسئولیت تیونینگ این خودرو را به عهده داشته اند، کمال تشکر را داریم.
در ادامه مطلب می توانید تصاویر بیشتری را از این تجربه سواری مشاهده کنید.