نگاهی به صنعت خودروی چین
امروزه خودروهای چینی بیشتر از هر زمان دیگری در خیابان‌های ایران درحال تردد هستند. از نمونه‌های وارداتی و برقی گرفته تا نمونه‌هایی که در داخل کشور مونتاژ می‌شوند. البته این تنها بازار ایران نیست که به قلمرویی برای خودروهای چینی تبدیل شده است، بلکه در حال حاضر، بازارهای خودروی دنیا با پدیده‌ای به نام صنعت خودروی چین روبرو و در حال تسخیر هستند، بطوری که آمارها از سلطه رو به رشد خودروهای چینی در بازارهای مختلف خبر می‌دهند.
اما از صنعت خودروی چین چه می‌دانیم؟ تاریخچه و چشم انداز صنعت خودروی این غول شرقی چه خواهد بود؟ در ادامه نگاهی به صنعت پر زرق و برق خودروی چین می‌اندازیم. لطفا همراه ما باشید.
چین بزرگترین تولیدکننده جهان
چین عنوان بزرگترین تولید کننده کالا در جهان را با قدرت هرچه تمام‌تر یدک می‌کشد. این میزان تولید، علاوه بر تامین نیاز مصرف جمعیت یک و نیم میلیاردی خود، بخش قابل توجهی از نیاز جامعه جهانی را نیز تامین می‌کند؛ بطوری که تقریبا در تمام بازارهای جهانی می‌توان کالاهای چینی را دید و تهیه کرد. به صورتی که اگر صنعت تولید چین حتی برای ساعاتی تعطیل شود، آثارش در تمامی بازارها احساس خواهد شد.
چین به لطف جمعیت بالای خود طبیعتا از نیروی کار جوان و ارزان قیمتی نیز برخوردار است و از طرفی بواسطه گستردگی صنعت تولید خود، مواد اولیه را در حجم بالا تولید و تهیه کرده و به تامین کارخانه‌های خود می‌رساند. ترکیب نیروی کار و مواد اولیه‌ای که به قیمت ارزان تامین شده است، فضا را برای تولید کالا در تعداد کلان و به قیمت تمام شده ارزان‌تر نسبت به سایر کشورها فراهم می‌کند. قیمت ارزان و در دسترس بودن کالاهای چینی در بازارهای مختلف، به یک مزیت رقابتی انحصاری برای این کالاها تبدیل شده است.
در سال‌های گذشته، کشور چین فعالیت‌های خود را در صنعت خودرویی نیز افزایش داده است و پیشرفت‌های بسیاری را به لطف زیرساخت‌های تکنولوژیک خود بدست آورده است.
تاریخچه صنعت خودروی چین
صنعت خودرویی کشورهای آسیای شرقی را سال‌ها با ژاپن و تا حدودی کره‌جنوبی می‌شناختیم، اما در همان نزدیکی، کشور بزرگ دیگری نیز رویای ساخت خودروهای خود را در سر داشت. جالب است بدانید صنعت خودروی چین در سال‌های 1950 میلادی بدست شوروی کلید می‌خورد. بعد از گذشت سال‌ها، حدودا از 40 سال بعد از این تاریخ، اولین قدم‌های شکوفایی صنعت خودروی چین برداشته می‌شود بطوری که ظرفیت تولید خودرو در چین از 100 هزار دستگاه به 1 میلیون دستگاه در سال رسید. این رقم برای یک بازار داخلی که نیاز چند صد میلیونی داشت عدد قابل توجهی نبود چه برسد به بحث صادرات.
اما چینی‌ها توانستند در عرض کمتر از 8 سال در سال 2000 از مرز تولید سالانه 2 میلیون دستگاه خودرو گذر کنند. در سال 2009 درست دورانی که خودروهای چینی به کیفیت پایین و طراحی‌های غیرمنسجم‌شان معروف بودند، از مرز تولید حدود 13.8 میلیون دستگاه عبور کردند و چین با سبقت از ایالات متحده آمریکا، به بزرگترین کشور تولید کننده خودرو تبدیل شد. این عنوان از سال 2009 تاکنون در دست چین باقی مانده و با توجه به پیشرفت‌های صنعت خودروی چین به نظر می‌رسد همچنان عنوان بزرگترین تولید کننده خودرو به چینی‌ها اختصاص داشته باشد.
وضعیت حال حاضر صنعت خودروی چین
در سال 2023 چین 30.161 میلیون دستگاه خودرو تولید و از این تعداد، 30.094 میلیون دستگاه به فروش رسانده است. این آمار همانند سایر آمارهای خودرویی چین، روند رو به رشدی را حکایت می‌کند. بطوری که نسبت به سال قبل، تولید 11.6٪ و فروش 12٪ افزایش داشته است. این یک زنگ خطر بزرگ و گوش خراش برای دیگر کشورهای سازنده خودرو است. چراکه علاوه بر تعداد بالا و روند رو به رشد خودروها و شرکت‌های خودروساز چینی، قیمت این محصولات نیز رقابتی‌تر است (حداقل در بازارهای جهانی بجز ایران).
البته شرکت‌های مطرح جهان برای اینکه از قافله رشد صنعت خودروی چشم بادامی‌ها عقب نمانند، با شرکت‌های چینی همکاری‌های گسترده‌ای دارند. برای مثال محصولات وارداتی جتا که در حال حاضر در کشورمان حضور دارند، حاصل همکاری برند نام آشنای آلمانی فولکس واگن با شرکت چینی FAW است.
البته تنها فولکس واگن نیست که در صنعت خودروی چین ورود کرده باشد، بلکه از خودروسازهایی مانند بنز گرفته تا شرکت‌هایی مانند تویوتا، هوندا، بی‌ام‌و و سایر شرکت‌هایی که صاحب اعتبار هستند، در صنعت خودروی چین سرمایه گذاری کرده و حضور فعال دارند.
همچنین از سال‌های گذشته، روز به روز کیفیت خودروهای چینی از جنبه‌های مختلف کیفیت ساخت، ایمنی، آپشن‌ها و… ارتقا پیدا کرده و بیش از پیش به استانداردهای جهانی نزدیک شده است. از طرفی شرکت‌های چینی با تغییر رویکرد کپی برداری سعی دارند خودروهایی عمدتا با زبان طراحی اختصاصی خود تولید کنند. شرکت‌های چینی از لحاظ سطح دانش فنی نیز بسیار پیشرفت کرده‌اند بطوری که در برخی موارد انتقال و فروش تکنولوژی به شرکت‌های بزرگ و مطرح صنعت خودروی جهان را مد نظر دارند.
همچنین شرکت‌های چینی در حال تصاحب شرکت‌های غیر چینی نیز هستند؛ برای مثال بخشی یا تمامی سهام شرکت‌هایی مانند ولوو و جگوار لندرور در اختیار چینی‌ها قرار دارد. این نشان دهنده چشم انداز بزرگ چین برای تسخیر بازارهای جهانی و حتی تبدیل شدن به یگانه صنعت بزرگ خودرویی جهان است.
چشم انداز و آینده صنعت خودروی چین
همانطور که پیشتر اشاره کردیم چین در پی تبدیل شدن به یگانه صنعت بزرگ خودرو است چراکه در حال حاضر بزرگترین تولید کننده و فروشنده خودرو برای سال‌های متوالی است و به نظر می‌رسد در پی ایجاد یک تحول بزرگتر و دریافت سهم فروش بیشتر در بازارهای جهانی است. البته کشورهایی نظیر آمریکا با آگاهی از این هدف چینی‌ها و به دلیل عدم انعطاف در تغییر و بروزرسانی شرکت‌های آمریکایی که بتوانند رقابت را به نفع خود در بیاورند، با اعمال محدودیت‌هایی سعی می‌کنند بازار را به خودروسازان خود اختصاص دهند اما بعید به نظر می‌رسد که بتوان در برابر کلونی بزرگ و در حال تکثیر صنعت خودروی چین دوام بیاورند.
با توجه به سیاست‌های تعادلی که چین با دنیا دارد، چین عنوان بزرگترین صادر کننده خودرو را نیز یدک می‌کشد و در بازارهایی نظیر آسیا، آفریقا، اروپا و آمریکا حضور دارد. طبق تحلیل کارشناسان انتظار می‌رود روند رو به رشد چین در بحث تولید، فروش و ارتقای کیفیت خودروهای تولیدی این کشور همچنان ادامه‌دار باشد.
بزرگترین شرکت‌های خودروساز چینی
بیوایدی که سابقه حضور در بازار ایران با خودرویی نظیر بی وای دی S6 که بر اساس پلتفرم لکسوس RX ساخته شده بود را دارد، هم‌اکنون بزرگترین شرکت تولید کننده خودروی چین است. این شرکت در سال 2023 بیش از 2.885 میلیون دستگاه انواع خودرو تولید کرده است. این رقم میزان تولید، بیوایدی را در جمع 9 خودروساز برتر جهان بالاتر از شرکت‌هایی نظیر بنز و بی‌ام‌و قرار می‌دهد. پیشرفت شرکت BYD تنها به آمار و ارقام تولید مربوط نمی‌شود بلکه بیوایدی از شرکت‌های صاحب فناوری در زمینه خودرو است که برای شرکت‌های خودروساز بزرگ نیز تامین فناوری می‌کند.
چانگان یکی دیگر از شرکت‌های بزرگ خودروساز چین است که از لحاظ زیرساخت جزو 4 خودروساز بزرگ چین محسوب می‌شود اما در سال گذشته با تولید نزدیک به 1.9 میلیون خودرو در جایگاه دوم پرفروش‌ترین خودروساز چینی قرار دارد. این در حالی است که شرکت‌های نظیر تسلا، رنو و آئودی در رتبه‌های بعدی جدول رده‌بندی قرار دارند.
شرکت‌های سایک موتور، دانگ فنگ موتور، فاو، بایک، گک (جی ای سی)، جیلی، چری و گریت وال نیز از دیگر شرکت‌های بزرگ خودروساز چینی به حساب می‌آیند. لازم به ذکر است که شرکت‌های خودروساز چینی هرکدام تعدادی شرکت زیر مجموعه با اهدافی نظیر حضور در بازارهای مختلف، برندینگ و ارزش آفرینی را نیز در اختیار دارند.
جمع بندی
در سال‌های گذشته رشد بسیار سریعی در صنعت خودروی چین رخ داده است. با در نظر داشتن سیاست‌های کلی چینی‌ها و رشد تکنولوژی و فناوری، انتظار می‌رود این روند همچنان ادامه‌دار باشد. برخی معتقدند با رشد و قدرت گرفتن شرکت‌های چینی این امکان وجود دارد که شرکت‌های غیرچینی را نیز خریداری کرده و به مالکیت خود درآورند. البته ناگفته نماند بسیاری از مصرف کنندگان خودرو همچنان علاقه و تمایلی برای خرید خودروهای چینی ندارند. همچنین علیرغم پیشرفت‌های فراوان چین در صنعت خودرو، شرکت‌های چینی هم از لحاظ کیفیت و هم از نظر اصالت برند با خودروسازان مطرح فاصله دارند.
حال شما نظرتان را در رابطه با خودروهای چینی با ما به اشتراک بگذارید. آیا خودروهای چینی می‌توانند جانشین برندهای مطرحی چون فولکس، تویوتا، بنز و… شوند؟
